حديث: إِنَّ اللهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْدًا دَعَا جِبْرِيلَ فَقَالَ: إِنِّي أُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، قَالَ: فَيُحِبُّهُ جِبْرِيلُ

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«إِنَّ اللهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْدًا دَعَا جِبْرِيلَ فَقَالَ: إِنِّي أُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، قَالَ: فَيُحِبُّهُ جِبْرِيلُ، ثُمَّ يُنَادِي فِي السَّمَاءِ فَيَقُولُ: إِنَّ اللهَ يُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبُّوهُ، فَيُحِبُّهُ أَهْلُ السَّمَاءِ، قَالَ ثُمَّ يُوضَعُ لَهُ الْقَبُولُ فِي الْأَرْضِ، وَإِذَا أَبْغَضَ عَبْدًا دَعَا جِبْرِيلَ فَيَقُولُ: إِنِّي أُبْغِضُ فُلَانًا فَأَبْغِضْهُ، قَالَ فَيُبْغِضُهُ جِبْرِيلُ، ثُمَّ يُنَادِي فِي أَهْلِ السَّمَاءِ إِنَّ اللهَ يُبْغِضُ فُلَانًا فَأَبْغِضُوهُ، قَالَ: فَيُبْغِضُونَهُ، ثُمَّ تُوضَعُ لَهُ الْبَغْضَاءُ فِي الْأَرْضِ».
[صحيح] - [صحيح مسلم] - [صحيح مسلم: 2637]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«إِنَّ اللهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْدًا دَعَا جِبْرِيلَ فَقَالَ: إِنِّي أُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، قَالَ: فَيُحِبُّهُ جِبْرِيلُ، ثُمَّ يُنَادِي فِي السَّمَاءِ فَيَقُولُ: إِنَّ اللهَ يُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبُّوهُ، فَيُحِبُّهُ أَهْلُ السَّمَاءِ، قَالَ ثُمَّ يُوضَعُ لَهُ الْقَبُولُ فِي الْأَرْضِ، وَإِذَا أَبْغَضَ عَبْدًا دَعَا جِبْرِيلَ فَيَقُولُ: إِنِّي أُبْغِضُ فُلَانًا فَأَبْغِضْهُ، قَالَ فَيُبْغِضُهُ جِبْرِيلُ، ثُمَّ يُنَادِي فِي أَهْلِ السَّمَاءِ إِنَّ اللهَ يُبْغِضُ فُلَانًا فَأَبْغِضُوهُ، قَالَ: فَيُبْغِضُونَهُ، ثُمَّ تُوضَعُ لَهُ الْبَغْضَاءُ فِي الْأَرْضِ». «هرگاه الله متعال بنده ای را دوست بدارد، جبريل را فرا می خواند و می گويد: من فلان را دوست دارم، تو نيز او را دوست بدار. پس جبريل او را دوست می دارد؛ سپس در میان اهل آسمان ندا می دهد و می گوید: الله فلان را دوست دارد، شما هم دوستش بداريد. پس اهل آسمان نيز او را دوست می دارند و آنگاه مقبول و محبوب اهل زمين هم می گردد. و چون الله بر بنده ای را بد بدارد، جبريل را فرا می خواند و می گويد: من فلان بنده بد می دارم، تو نيز از او بد بدار؛ پس جبريل از او بد می دارد و در میان اهل آسمان ندا می دهد که الله فلان بنده را بد می دارد، شما هم اورا بد بدارید؛ گفت: آنان اورا بد می دارند آنگاه منفورِ اهل زمين می گردد».
[صحیح] - [متفق علیه] - [صحیح مسلم - 2637]

توضیح

پیامبر صلی الله علیه وسلم خبر می دهد که اگر الله متعال بنده مؤمن خود را دوست بدارد؛ کسی که فرمان او را اطاعت می کند و از نواهی او دوری می کند، جبرئیل را ندا می دهد: الله تعالی فلانی را دوست دارد، تو هم دوستش بدار. سرور ملائکه جبرئیل علیه السلام او را دوست می دارد، سپس جبرئیل به فرشتگان آسمان ​ ندا می دهد: پروردگار شما فلان را دوست دارد، شما هم دوستش بداريد، پس اهل آسمان نيز او را دوست می دارند، و آنگاه مقبول و محبوب دل های مومنان می گردد که با او محبت نموده و بسوی او تمایل پیدا نموده و از او اظهار رضایت می نمایند. و چون الله بنده ای را بد بدارد، جبريل را فرا می خواند و می گويد: من فلان بنده را بد می دارم، تو نيز اورا بد بدارد، پس جبريل اورا بد بدارد و در میان اهل آسمان ندا می دهد : پروردگار شما فلان بنده را بد می دارد، شما هم اورا بد بدارید، پس آنان اورا بد می دارند، و آنگاه در دل های مومنان برای او بغض و کراهیت گذاشته می شود.

از فوائد حدیث

1. ابومحمد بن ابی جمره می گوید: فرمان دادن به جبرئیل در برابر فرشتگان دیگر نشان دهندۀ مقام بلند او نزد الله متعال بر سایر فرشتگان است.
2. هر که را الله دوست بدارد، اهل آسمان و زمین او را دوست می دارند، و از هر که الله بیزار شود، اهل آسمان و زمین از او بیزارند.
3. سندی می‌گوید: قول او ويوضع له القبول في الأرض)، لزوماً به معنای عمومیت نیست، بلکه بر حسب اندازۀ است که الله متعال برای او در روی زمین از قبولیت قرار می دهد، و دشمنی اشرار برای اخیار و خوبان معلوم است.
4. اصرار بر انجام اعمال نيک با اختلاف انواع آن، اعم از فرض و سنت، و هشدار از گناهان و بدعت ها؛ زیرا آن ها مایۀ خشم هستند.
5. ابن حجر می گوید: از این جا می توان فهمید که محبت دلهای مردم نشانه محبت الله متعال است، و آنچه در مورد تشییع جنازه آمده است این را تأیید می کند: "أنتم شهداء الله في الأرض". «شما شاهدان الله در زمین هستید».
6. ابن عربی مالکی می گوید: مراد از اهل زمین کسانی هستند که او را می شناسند، نه کسانی که او را نمی شناسند و در مورد او چیزی نشنیده اند.