حديث: أيعجزُ أحَدُكُمْ أنْ يَكْسِبَ في كلِّ يومٍ ألْفَ حَسَنَةٍ؟

عَنْ سَعْدِ بنِ أبي وَقَّاصٍ رَضيَ اللهُ عنه قَالَ:
كُنَّا عِنْدَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ: «أَيَعْجِزُ أَحَدُكُمْ أَنْ يَكْسِبَ، كُلَّ يَوْمٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ؟» فَسَأَلَهُ سَائِلٌ مِنْ جُلَسَائِهِ: كَيْفَ يَكْسِبُ أَحَدُنَا أَلْفَ حَسَنَةٍ؟ قَالَ: «يُسَبِّحُ مِائَةَ تَسْبِيحَةٍ، فَيُكْتَبُ لَهُ أَلْفُ حَسَنَةٍ، أَوْ يُحَطُّ عَنْهُ أَلْفُ خَطِيئَةٍ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2698]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از سعد بن ابی وقاص رضی الله عنه روایت است که می گوید:
ما نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم بودیم که فرمود: «أيعجزُ أحَدُكُمْ أنْ يَكْسِبَ في كلِّ يومٍ ألْفَ حَسَنَةٍ؟» «آيا یکی از شما نمی تواند هر روز هزار نيکی به دست آورد؟» يکی از همنشينانش پرسيد: چگونه هزار نيکی کسب کند؟! فرمود: «يُسَبِّحُ مِئَةَ تَسْبِيحَةٍ، فَيُكْتَبُ لَهُ ألْفُ حَسَنَةٍ، أَوْ يُحَطُّ عَنْهُ ألفُ خَطِيئَةٍ»: «صد مرتبه سبحان الله بگويد، هزار نيکی برايش نوشته می شود يا هزار گناه از او پاک می گردد».
[صحیح] - [مسلم روایت کرده] - [صحیح مسلم - 2698]

توضیح

رسول الله صلی الله علیه وسلم از اصحاب بزرگوارش می پرسد: آیا یکی از شما نمی تواند هر روز هزار نیکی کسب کند؟ یکی از اصحابِ حاضر در مجلس گفت: چگونه کسی می تواند به آسانی هزار نیکی کسب نماید؟ گفت: می فرماید: با گفتن صد بار سبحان الله هزار نیکی برای او نوشته می شود، چون هر نیکی ده برابر می شود و علاوه بر آن هزار گناه از گناهانش پاک می شود.

از فوائد حدیث

1. تشويق به فضائل؛ زیرا فضائل نردبان طاعات است.
2. فضيلت تسبيح و ذکر، و اينكه اين كار آسان كه هزينۀ برای انسان ندارد، اين کار ثواب بزرگی را به همراه دارد.
3. مبادرت ورزی صحابه برای انجام کارهای خیر بدون معطلی.
4. چند برابر شدن حسنات تا به ده برابر، چنانكه الله متعال می فرمایند: (‌مَنْ ‌جَاءَ ‌بِالْحَسَنَةِ ‌فَلَهُ ‌عَشْرُ ‌أَمْثَالِهَا) [الأنعام: 160]، "هر که نیکویی آورد پس اورا ده برابر آن (اجر) است" و اين كمترين درجۀ چند برابر شدن است، وگرنه در حدیثی آمده است که به هفتصد برابر مي رسد.
5. در برخی از روایات به جای (یا)، (و) آمده است، در این قول او: أو يحط عنه...، یا از او حذف و پاک می شود... قاری می گوید: ممکن است (و) به معنای (یا) بیاید، پس منافاتی بین آن دو روایت وجود ندارد، و به نظر می رسد که معنایش این است: هر کس بگوید هزار حسنه برایش نوشته می شود، اگر بر او نباشد مقداری از آن حذف می شود و مقداری را کسب می کند، و یا ممکن است «و» به معنای «اما» باشد، در این صورت هر دو برای او جمع می شود، و فضل الله از آن بیشتر است، یعنی هزار حسنه برایش نوشته می شود و هزار بدی از او دور می شود.