فەرموودە: حەسودی بە یەکتری مەبەن، وفێڵ مەکەن لە مەزاددا، وڕقتان لە یەکتری نەبێتەوە، وپشت لە یەکتری مەکەن، ولە سەر فرۆشتنی یەکتر شت مەفرۆشن، وبەندەی خودا بن بە برایەتیەوە
«لَا تَحَاسَدُوا، وَلَا تَنَاجَشُوا، وَلَا تَبَاغَضُوا، وَلَا تَدَابَرُوا، وَلَا يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ، وَكُونُوا عِبَادَ اللهِ إِخْوَانًا الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ، لَا يَظْلِمُهُ وَلَا يَخْذُلُهُ، وَلَا يَحْقِرُهُ التَّقْوَى هَاهُنَا» وَيُشِيرُ إِلَى صَدْرِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ «بِحَسْبِ امْرِئٍ مِنَ الشَّرِّ أَنْ يَحْقِرَ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ، كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ، دَمُهُ، وَمَالُهُ، وَعِرْضُهُ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2564]
المزيــد ...
لە ئەبی هورەیرەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «حەسودی بە یەکتری مەبەن، و(فێڵ مەکەن لە مەزاددا -لا تناجشوا-)، وڕقتان لە یەکتری نەبێتەوە، وپشت لە یەکتری مەکەن، ولە سەر فرۆشتنی یەکتر شت مەفرۆشن، وبەندەی خودا بن بە برایەتیەوە، مسوڵمان برای مسوڵمانە؛ ستەمی لێناکات وسەرشۆڕی ناکات وبە درۆی ناخاتەوە وبە چاوی سووک وکەم سەیری ناکات، وتەقواداری لێرەدایە -سێ جار ئاماژەی بۆ سینگی کرد- بەسە بۆ مسوڵمانێک کە ئەوەندە شەڕ وخراپەی لە خۆ گرتبێت کە برای مسوڵمانی بە کەم بزانێت وبە چاوی سووک سەیری بکات، هەموو شتێکی مسوڵمان لەسەر مسوڵمانێکی تر حەرامە: خوێنی وماڵی (پارە وموڵکی) وناموسی (ناوبانگی)».
[صەحیحە] - [موسلیم گێڕاویەتیەوە] شیکردنەوە
لەم فەرموودەیەدا پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ئامۆژگاری ئەوەمان دەکات کە واجبە لەسەرمان وەکو مسوڵمانان، ئەویش ئەوەیە یەکترمان خۆش بوێت ویەکگرتوو بین وبە جوانی مامەڵە لەگەڵ یەکتر بکەین بە گوێرەی شەریعەت کە ئەمەش هۆکاری چاندنی ڕەوشتە جوانەکانە لە نێوانماندا، وهۆکاری دووربوونەوەیە لە ڕەوشتە خراپەکان، وڕق وکینە سەر دڵەکان لا دەبات، ومامەڵەکردنەکانمان دوور دەبێت لە حەسوودی وزوڵم وستەم وفێڵ وجگە لەمانە کە هۆکارن بۆ ئازار ونانەوەی ناکۆکی، چونکە ئازاردانی مسوڵمان حەرامە جا چ لە ماڵی (پارەی) یان مامەڵەکردن یان بە دەست یان بە زمان بێت، هەموو شتێکی مسوڵمانێک لەسەر مسوڵمانێکی تر حەرامە: خوێنەکەی وماڵەکەی وپارەکەی وناوبانگی (ناموسی)، وشکۆداری وشەرەفمەندی بە تەقوادارییە.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
زیاتر
- فەرموودە: ئەگەر پیاوێک براکەی خۆشویست؛ ئەوا با پێی بڵێت کە خۆشی دەوێت
- فەرموودە: پێنج نوێژەکە، و ھەینی بۆ ھەینی، و ڕەمەزان بۆ رەمەزان، ھەموویان دەبنە ھۆی سڕینەوەی تاوان وگوناھەکانی نێوانیان، ئەگەر ھاتوو مرۆڤی موسڵمان خۆی بەدوور گرت لە تاوانە گەورەکان
- فەرموودە: ڕەحمەتی خودا لە کەسێک لێبوردە وبەخشندە بێت کاتێک دەفرۆشێت ودەکڕێت وکاتێک قەرز دەدات
- فەرموودە: پیاوێک هەبوو قەزری دەدا بە خەڵکی، ودەیووت بەو کوڕەی کە لای کاری دەکرد: ئەگەر ڕۆیشتیت بۆ لای کەسێک کە حاڵی نالەبار وقورس بوو (لە ڕووی داراییەوە)، ئەوا چاپۆشی لێبکە، بەڵکو خوای گەورە لە ئێمەش خۆش بێت، ئەو پیاوە گەیشتە لای خوای گەورە (لە قیامەتدا) و خودا لێی خۆشبوو
- فەرموودە: حەڵاڵ ئاشکرایە وحەرام ئاشکرایە، لە نێوان ئەو دووانەدا هەندێک شتی گوماناوی هەیە کە زۆر لە خەڵکی نایزانێت، ئەوەی خۆی لە گومانەکان بپارێزێت؛ ئەوا دین وکەسایەتی سەلامەت بووە، وئەوەی شوبوهاتەکان ئەنجام بدات؛ ئەوا حەرامی ئەنجامداوە
- فەرموودە: خوای گەورە چاکەکاری لە سەر هەموو شتێک نووسیوە، ئەگەر کوشتاریەکتان کرد؛ ئەوا بە چاکی ئەنجامی بدەن، وئەگەر سەربڕینێکتان کرد؛ ئەوا بە چاکی ئەنجامی بدەن، وبا یەکێک لە ئێوە تیغەکەى تیژ بکات بۆ ئەوەی ناڕەحەتی لە سەر سەربڕاوەکە لابدات
- فەرموودە: پیاوێک بە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ی ووت: ئامۆژگاریم بکە، ئەویش -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: (توڕە مەبە)، پیاوەکە چەند جار هەر ئەو قسەی دووبارە کردەوە، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- یش هەر دەیفەرموو: (توڕە مەبە)