หะดีษ: แท้จริงอัลลอฮ์ ผู้ทรงเกียรติ ผู้ทรงยิ่งใหญ่ พระองค์ไม่ทรงหลับ และไม่สมควรแก่พระองค์ที่จะทรงหลับ

عَنْ أَبِي مُوسَى رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَامَ فِينَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِخَمْسِ كَلِمَاتٍ، فَقَالَ:
«إِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ لَا يَنَامُ، وَلَا يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَنَامَ، يَخْفِضُ القِسْطَ وَيَرْفَعُهُ، يُرْفَعُ إِلَيْهِ عَمَلُ اللَّيْلِ قَبْلَ عَمَلِ النَّهَارِ، وَعَمَلُ النَّهَارِ قَبْلَ عَمَلِ اللَّيْلِ، حِجَابُهُ النُّورُ -وَفِي رِوَايَةٍ: النَّارُ- لَوْ كَشَفَهُ لَأَحْرَقَتْ سُبُحَاتُ وَجْهِهِ مَا انْتَهَى إِلَيْهِ بَصَرُهُ مِنْ خَلْقِهِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 179]

จากอบู มูซา เราะฎิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า: ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิวะสัลลัม ได้ยืนขึ้นท่ามกลางพวกเราและกล่าวคำห้าคำ โดยท่านกล่าวว่า:
"แท้จริงอัลลอฮ์ ผู้ทรงเกียรติ ผู้ทรงยิ่งใหญ่ พระองค์ไม่ทรงหลับ และไม่สมควรแก่พระองค์ที่จะทรงหลับ พระองค์ทรงลดและยกดุลยภาพ (แห่งความยุติธรรม) การงานในยามค่ำคืนจะถูกยกขึ้นไปยังพระองค์ก่อนการงานในยามกลางวัน และการงานในยามกลางวันจะถูกยกขึ้นไปก่อนการงานในยามค่ำคืน ม่านปิดของพระองค์คือแสงสว่าง — และในบางรายงานกล่าวว่าเป็นไฟ — หากพระองค์ทรงเปิดม่านนั้นออก แสงแห่งสง่าราศีจากพระพักตร์ของพระองค์จะเผาผลาญทุกสิ่งที่สายพระเนตรของพระองค์ทอดไปถึงในบรรดาสิ่งที่พระองค์ทรงสร้าง“
[เศาะฮีห์] - [รายงานโดย มุสลิม] - [เศาะฮีห์มุสลิม - 179]

คำอธิบาย​

ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิวะสัลลัม ได้แสดงธรรมเทศนาแก่สหายของท่านด้วยประโยคสมบูรณ์ 5 ประโยค ดังนี้: ประการแรก: พระเจ้าผู้ทรงฤทธานุภาพไม่ทรงหลับนอน ประการที่สอง: เป็นเรื่องเท็จที่พระองค์จะหลับนอน เนื่องจากพระองค์ทรงมีความสมบูรณ์ทางด้านการมีชีวิตและผู้ทรงบริหารกิจการทั้งหลาย ข้อที่สาม: แท้จริงพระองค์ทรงลดและทรงยกดุลยภาพ ตามที่การงานของบ่าวถูกชั่งและยกขึ้นไปยังพระองค์ และทรงชั่งตามปริมาณรางวัลหรือทรัพย์สินที่ไหลลงสู่โลก ดังนั้นทรัพย์สินที่เป็นสิทธิและส่วนแบ่งของสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิด พระองค์จะทรงลดหรือจำกัดบางส่วน และทรงยกหรือขยายบางส่วนตามพระประสงค์ ประการที่สี่: สิ่งที่บ่าวกระทำในยามราตรีนั้น จะถูกยกขึ้นทูลพระองค์ก่อนวันถัดไป และสิ่งที่พวกเขากระทำในยามกลางวันก่อนคืนถัดไป ดังนั้น เหล่าทูตสวรรค์ผู้พิทักษ์จึงขึ้นไปสู่สวรรค์พร้อมกับการกระทำแห่งราตรีหลังจากที่มันได้ผ่านพ้นไปแล้วในตอนต้นของวัน และพวกเขาก็ขึ้นไปสู่สวรรค์พร้อมกับการกระทำของกลางวันหลังจากที่มันได้ผ่านพ้นไปแล้วในตอนต้นของคืน ข้อที่ห้า: ม่านบังของพระองค์ ผู้ทรงอภิบาล ซึ่งเป็นสิ่งป้องกันการเห็นพระองค์ คือแสงสว่างหรือไฟ ถ้าพระองค์ทรงเปิดม่านนั้นออก แสงระยิบระยับจากพระพักตร์ของพระองค์จะเผาทำลายซากิเล็กทุกสิ่งที่สายพระเนตรของพระองค์ทอดไปถึงจากสิ่งที่พระองค์ทรงสร้าง ดังนั้น รัศมีแห่งพระพักตร์ของพระองค์คือแสงสว่าง ศักดิ์ศรี และพระสิริรุ่งโรจน์ของพระองค์ และความหมายที่แท้จริง : หากพระองค์ทรงเอาสิ่งกั้นขวางที่กั้นไม่ให้เห็นพระองค์ออกไป ซึ่งก็คือม่าน และทรงเปิดเผยพระองค์เองให้สรรพสิ่งของพระองค์ได้เห็น ความรุ่งโรจน์ของพระพักตร์พระองค์จะเผาผลาญทุกสิ่งที่พระองค์ทรงมองเห็นจากการสร้างสรรค์ของพระองค์ ซึ่งก็คือสรรพสิ่งทั้งมวล เพราะสายพระเนตรของพระองค์ ครอบคลุมสรรพสิ่งทั้งมวล

บทเรียนที่ได้รับจากฮะดีษ

1. เป็นการชี้แจงว่าเป็นไปไม่ได้ที่อัลลอฮ์ผู้ทรงเกียรติจะทรงหลับ เพราะการหลับถือเป็นข้อบกพร่อง และพระองค์ทรงเป็นผู้บริสุทธิ์จากข้อบกพร่องเหล่านั้น
2. พระเจ้าผู้ทรงฤทธานุภาพทรงให้เกียรติผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ และทรงให้ต่ำต้อยผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ และพระองค์ทรงชี้นำทางผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ และทรงให้หลงทางผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์จากผู้เป็นบ่าวของพระองค์
3. การงานทุกชนิดจะถูกยกขึ้นไปยังอัลลอฮ์ทุกวันและทุกคืน และสิ่งนี้เป็นการกระตุ้นให้บ่าวทั้งหลายเฝ้าระวังและระวังอัลลอฮ์ในยามค่ำคืนและยามกลางวันของพวกเขา
4. หะดีษนี้ชี้ให้เห็นถึงความยุติธรรมของพระผู้เป็นเจ้าผู้ทรงอำนาจ และการบริหารจัดการที่ดีของพระองค์ต่อสรรพสิ่งที่พระองค์ทรงสร้าง ไม่ต้องสงสัยเลยว่านี่คือหนึ่งในคุณลักษณะแห่งความสมบูรณ์แบบของพระองค์ มหาบริสุทธิ์แด่พระองค์
5. การยืนยันการมีม่านบังของพระองค์ ผู้ทรงอภิบาล ซึ่งเป็นแสงสว่างที่กั้นระหว่างพระองค์กับสิ่งสร้างของพระองค์ และหากปราศจากม่านนั้น สิ่งสร้างทั้งหลายจะถูกเผาทำลาย
6. อัลอาญุรีย์ กล่าวว่า: "แท้จริงแล้ว บรรดาผู้ยึดมั่นในสัจธรรม จะกล่าวถึงอัลลอฮ์ผู้ทรงเกรียงไกรด้วยสิ่งที่พระองค์ทรงกล่าวถึงพระองค์เอง และด้วยสิ่งที่เราะสูลของพระองค์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวถึงพระองค์ และด้วยสิ่งที่บรรดาเศาะฮาบะห์ เราะฎิยัลลอฮุอันฮุม ได้กล่าวถึงพระองค์ นี่คือแนวทางของบรรดานักวิชาการผู้ที่ปฏิบัติตาม (แนวทางที่ถูกต้อง) และไม่ริเริ่มสิ่งใหม่" (จบคำกล่าว)
7. ดังนั้น บรรดาอะฮ์ลุซซุนนะห์จึงยืนยันสิ่งที่อัลลอฮ์ทรงกล่าวถึงพระองค์เองในเรื่องพระนามและคุณลักษณะของพระองค์ โดยปราศจากการบิดเบือน (تحريف) การปฏิเสธ (تعطيل) การกำหนดลักษณะเฉพาะเจาะจง (تكييف) หรือการเปรียบเทียบกับสิ่งใด (تمثيل) และพวกเขาปฏิเสธสิ่งที่อัลลอฮ์ทรงปฏิเสธจากพระองค์เอง และสงบนิ่งต่อสิ่งที่ไม่ได้มีการกล่าวถึงในเรื่องการปฏิเสธหรือการยืนยัน
8. ดังที่อัลลอฮ์ตรัสว่า: (لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ)
9. ความว่า "ไม่มีสิ่งใดเสมอเหมือนกับพระองค์ และพระองค์คือผู้ทรงได้ยิน ผู้ทรงเห็น"
10. แสงสว่างที่เป็นคุณสมบัติของพระองค์ ผู้ทรงอภิบาลนั้น แตกต่างจากแสงสว่างที่พระองค์ทรงปิดบังด้วย แสงสว่างที่ใช้เป็นม่านบังนั้นเป็นแสงสว่างของสิ่งสร้าง ส่วนแสงสว่างของอัลลอฮ์นั้นเป็นแสงสว่างที่เหมาะสมกับพระองค์เองและกับพระองค์เพียงผู้เดียว ไม่มีสิ่งใดเปรียบได้กับมัน และสิ่งที่ท่านนบีศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัมได้เห็นนั้นไม่ใช่ตัวพระองค์โดยตรง แต่เป็นเพียงม่านบังที่อยู่ ระหว่างอัลลอฮ์กับบ่าวของพระองค์