حديث: إنَّهُ لا يَنْبَغِي أنْ يُعَذِّبَ بالنَّارِ إِلا رَبُّ النَّارِ»: «شايسته - و روا - نيست کسی با آتش عذاب دهد مگر پروردگارِ آتش

عنْ ابنِ مَسْعُودٍ رَضيَ اللهُ عنهُ قَالَ:
كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي سَفَرٍ، فَانْطَلَقَ لِحَاجَتِهِ، فَرَأَيْنَا حُمَّرَةً مَعَهَا فَرْخَانِ، فَأَخَذْنَا فَرْخَيْهَا، فَجَاءَتِ الْحُمَرَةُ فَجَعَلَتْ تَفْرِشُ، فَجَاءَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: «مَنْ فَجَعَ هَذِهِ بِوَلَدِهَا؟ رُدُّوا وَلَدَهَا إِلَيْهَا»، وَرَأَى قَرْيَةَ نَمْلٍ قَدْ حَرَّقْنَاهَا، فَقَالَ: «مَنْ حَرَّقَ هَذِهِ؟» قُلْنَا: نَحْنُ. قَالَ: «إِنَّهُ لَا يَنْبَغِي أَنْ يُعَذِّبَ بِالنَّارِ إِلَّا رَبُّ النَّارِ».
[صحيح] - [رواه أبو داود] - [سنن أبي داود: 2675]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از ابن مسعود رضی الله عنه روایت است که می گويد:
در سفری همراه رسول الله صلى الله عليه وسلم بوديم؛ وقتی ایشان برای قضای حاجت رفت، پرنده ای ديديم که دو جوجه داشت؛ جوجه هايش را گرفتيم و پرنده ی مادر اطراف جوجه هايش می گشت، وقتی رسول الله صلى الله عليه وسلم آمد، فرمود: «مَنْ فَجَعَ هذِهِ بِوَلَدِهَا؟ رُدُّوا وَلَدَهَا إِلَيْها»: «چه کسی اين پرنده را با گرفتن جوجه هايش آزرده ساخته است؟ بچه هايش را به او برگردانيد». و رسول الله صلى الله عليه وسلم لانه ی مورچه هايی را ديد که آن را آتش زده بوديم؛ پرسيد: «مَنْ حَرَّقَ هذِهِ؟»: «چه کسی اين را آتش زده است؟» پاسخ داديم: ما. فرمود: «إنَّهُ لا يَنْبَغِي أنْ يُعَذِّبَ بالنَّارِ إِلا رَبُّ النَّارِ»: «شايسته - و روا - نيست کسی با آتش عذاب دهد مگر پروردگارِ آتش».
[صحیح] - [ابو داود روایت کرده] - [سنن ابو داود - 2675]

توضیح

ابن مسعود رضی الله عنه خبر می دهد که آنها همراه رسول الله صلی الله علیه وسلم در سفری بودند که ایشان برای قضای حاجت می رود؛ صحابه در نبود ایشان پرنده ای به همراه جوجه هایش می یابند و جوجه هایش را از مادرشان جدا می کنند و به این ترتیب باعث نگرانی و آشفتگی مادر می شوند که به دور جوجه های خود می چرخد؛ و از فراق جوجه هایش بالهایش را پهن و باز می کند، وقتی رسول الله صلی الله علیه وسلم باز می گردد و می فرماید: چه کسی با بردن جوجه هایش او را غمگین و ترسانده است؟! سپس دستور می دهد جوجه ها را نزد مادرشان باز گردانند. سپس رسول الله صلی الله علیه وسلم لانه ی مورچه هایی را می بیند که سوزانده شده است؛ لذا او صلی الله علیه وسلم می فرماید: چه کسی این را سوزانده است؟ برخی از صحابه گفتند: ما ای رسول الله. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «شايسته - و روا - نيست کسی با آتش عذاب دهد مگر پروردگارِ آتش».

از فوائد حدیث

1. مشروعیت تستر هنگام قضای حاجت.
2. نهی شکنجه حیوانات با گرفتن جوجه های آنها.
3. نهی سوزاندن مورچه و حشرات با آتش.
4. دعوت به شفقت و رحمت نسبت به حیوانات، و اسلام در این راستا پیشگام می باشد.
5. رحمت او صلی الله علیه وسلم نسبت به حیوانات.
6. شکنجه با آتش کاری که منحصر به الله متعال است.