+ -

عَنْ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ رضي الله عنه قَالَ:
كُنْتُ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي سَفَرٍ، فَأَصْبَحْتُ يَوْمًا قَرِيبًا مِنْهُ وَنَحْنُ نَسِيرُ، فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ أَخْبِرْنِي بِعَمَلٍ يُدْخِلُنِي الجَنَّةَ وَيُبَاعِدُنِي عَنِ النَّارِ، قَالَ: «لَقَدْ سَأَلْتَنِي عَنْ عَظِيمٍ، وَإِنَّهُ لَيَسِيرٌ عَلَى مَنْ يَسَّرَهُ اللَّهُ عَلَيْهِ، تَعْبُدُ اللَّهَ وَلاَ تُشْرِكْ بِهِ شَيْئًا، وَتُقِيمُ الصَّلاَةَ، وَتُؤْتِي الزَّكَاةَ، وَتَصُومُ رَمَضَانَ، وَتَحُجُّ البَيْتَ» ثُمَّ قَالَ: «أَلاَ أَدُلُّكَ عَلَى أَبْوَابِ الخَيْرِ: الصَّوْمُ جُنَّةٌ، وَالصَّدَقَةُ تُطْفِئُ الخَطِيئَةَ كَمَا يُطْفِئُ الْمَاءُ النَّارَ، وَصَلاَةُ الرَّجُلِ مِنْ جَوْفِ اللَّيْلِ» قَالَ: ثُمَّ تَلاَ: «{تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ}، حَتَّى بَلَغَ {يَعْمَلُونَ}» ثُمَّ قَالَ: «أَلاَ أُخْبِرُكَ بِرَأْسِ الأَمْرِ كُلِّهِ وَعَمُودِهِ، وَذِرْوَةِ سَنَامِهِ؟» قُلْتُ: بَلَى يَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «رَأْسُ الأَمْرِ الإِسْلاَمُ، وَعَمُودُهُ الصَّلاَةُ، وَذِرْوَةُ سَنَامِهِ الجِهَادُ» ثُمَّ قَالَ: «أَلاَ أُخْبِرُكَ بِمَلاَكِ ذَلِكَ كُلِّهِ؟» قُلْتُ: بَلَى يَا نَبِيَّ اللهِ، فَأَخَذَ بِلِسَانِهِ قَالَ: «كُفَّ عَلَيْكَ هَذَا» فَقُلْتُ: يَا نَبِيَّ اللهِ، وَإِنَّا لَمُؤَاخَذُونَ بِمَا نَتَكَلَّمُ بِهِ؟ فَقَالَ: «ثَكِلَتْكَ أُمُّكَ يَا مُعَاذُ، وَهَلْ يَكُبُّ النَّاسَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ أَوْ عَلَى مَنَاخِرِهِمْ إِلاَّ حَصَائِدُ أَلْسِنَتِهِمْ».

[صحيح بمجموع طرقه] - [رواه الترمذي وابن ماجه وأحمد] - [سنن الترمذي: 2616]
المزيــد ...

Yii a Muʿaɑz ɭbn Ǧabɑl nengẽ (Wẽnd yard be a yĩnga) a yeelame:
Mam rag n bee ne Nabiyaamã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ) so-toak pʋgẽ, tɩ mam yɩ raar a yembr n pẽneg-a n yɩɩde, tɩ tõnd kẽnda, tɩ mam yeele: Wẽnd Tẽn-tʋʋmã, kõ maam kibar ne tʋʋmde, sẽn kẽesd maam arzãna, la zãagd maam Bũgmã, t'a yeele: «Sɩd la hakɩɩka f sok yel-zɩsg kibare, la ad yaa naana ne Wẽnd sẽn yols a soaba, tũ Wẽnde, n ka maan lagem-n-taar ne-A baa fʋɩ, la f yãnes ne Pʋʋsgo la f kõ Zaka, la f loe Ramadaan, la f kaag Roogã». Rẽ poorẽ t'a yeele: «M kõn n tees foom n tʋg yel-sõmã wã ragnoore: no-loeerã yaa gãngo, la doaagã kiisda tʋʋm tuuti wã wala koomã sẽn kiisd bugumã, rao Pʋʋsg yʋn-sʋka». A yeelame: rẽ poorẽ t'a kareme: «{B kɩremsã lɑkdɑme n bɑsd gãasã zĩisi} halɩ n tʋg n tãag {n tʋmdẽ wã rolbo.}». Rẽ poorẽ t'a yeele: «M kõn n kõ foom kibar ne yellã zu-raoogã la a zeng-raoogã la a yʋgem zegrã»? Tɩ m yeele: n-yee Wẽnd Tẽn-tʋʋmã, t'a yeele: «Yellã zu-raoog yaa lɩslaangã, la a zeng-raoogã yaa Pʋʋsgã, la a yʋgemdã zegrã yaa Gihaadɩ wã». Rẽ poorẽ t'a yeele: «M kõn n wilg foom ne woto tallg fãa gilli?» Tɩ mam yeele: n-yee, Wẽnd Tẽn-tʋʋmã. T'a gãd mam zelemdã n yeele: «Gãd fo wãndɩ wã». Tɩ mam yeele: Wẽnd Nabiyaamã, rẽ yĩnga b na n yõka tõnd ne d sẽn gomdã bɩɩ? T'a yeele: «Ad f ma kongo-f wε Muʿaɑz, rẽ yĩnga b fõgemda nebã Bugmẽ wã b nemsã zutu maa b yεgã zutu, tɩ sã n ka b zɩlmã sẽn kẽebã».

[Ṣahɩɩhʋn bɩ Maǧmuuʿ Ṭʋrʋƙɩhɩ (A manegame tɩ b sã n lagem a sõya fãa gilli)] - [A At-tirmiiziy la a ɭbn Maaǧa la a Ahmad n togs-a] - [Sunan At-tirmiiziy - 2616]

bilgrã

A Muʿaɑz yeelame (Wẽnd yard be a yĩnga): Mam rag n bee ne Nabiyaamã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ) so-toak pʋgẽ, tɩ mam yɩ raar a yembr n pẽneg-a, tɩ tõnd kẽnda, tɩ mam yeele: Wẽnd Tẽn-tʋʋmã, kõ maam kibar ne tʋʋmde, sẽn kẽesd maam arzãna, la zãagd maam Bũgmã, a yeelame: sɩd la hakɩɩka f sok yelle a tʋʋm sẽn yaa toog yõyẽ wã, la ad a yaa naana ne Wẽnd sẽn yols a soaba, kõ lɩslaamdã faril-rãmbã a nu wã:
Rẽenemã: tũ Wẽnd A Yembre, la ra maan lagem-n-taar ne-A baa fʋɩ.
Yiib soaba: Yals farilã Pʋʋs-rãmbã, wĩndg la yʋngo: Fagiri, Zafare, Laansare, Magriba, Sãanfo, la b sart-rãmbã la b zeng-raadã, la b waagib-rãmbã.
Tãab soaba: yiis Zakã yãkr sẽn yaa tɩlae wã, la yẽ yaa tũudum ne arzεka, lidg fãa sẽn tɑ alkadr b sẽn yãk toaaga, sãri wã pʋgẽ tɩ b miẽ, tɩ b yãkd n kõt neb nins sẽn sõmb ne-ɑ wã.
Naas soaba: loe Ramadaanã la yẽnda yaa f sẽn na n gãd f menga n yi rɩɩbo la yũubu, la zẽng sẽn ka b yiibã, sẽn kaood noor buud fãa, ne tũudum Anniya, Fagirã pukr n tʋg n tãag wĩndgã lʋɩɩse.
Nu soaba: Maan Roogã hagiimdu ne Mak toglgo, n na n yik ne tũudum tʋʋma, Wẽnd tũudum yĩnga, (A Naam yɩ wagell n zẽke).
Rẽ poorẽ t'a yeele (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ): M kõn n wilg foom soyã sẽn taasd yel-sõmã wã ragnoya? La woto yaa f sẽn na n pʋg faril-rãmbã la naafɩl-rãmbã:
Rẽenemã: yam-raabã no-loeere, la yẽnda gɩdgdame tɩ f pa lʋɩt Wẽn-kɩɩsgẽ ye, ne a sẽn kaood yamleoogã, la valemsd pãngã.
Yiib soaba: yam-raabã doaagã, a kiisda tʋʋm tuuti wã, b maanegã poorẽ, la a loogd ne-b la a yẽesd b vũunã.
Tãab soaba: Tahagud Pʋʋsgo, yʋngã sẽn pʋɩ tãab yaoolem soabã, rẽ poorẽ t'a karem Wẽnd koεεg sẽn yeele: (A Naam zẽk yã) : {B kɩremsã lɑkdɑme}: rat n yeele: zãagdame {n bɑsd gãasã zĩisi} rat n yeele: gõeemã zĩigẽ {n bõosdb b Soɑbã yεεsg lɑ yã-beed yĩngɑ, lɑ b yãkd Tõnd sẽn dɩlg-ba n maand sãrã (neere). Rẽnd yõor kɑ mi b sẽn solg n bĩng-ba sẽn yɑɑ sũ-noog lɑ nif-mɑɑgr ye} rat n yeele, bũmb ning sẽn na n maag b ninã dũni yikr raarã, arzãnã neemã wã pʋgẽ, {tɩ yɑɑ b sẽn dɑ yɩ n tʋmdẽ wã rolbo}.
Rẽ poorẽ tɩ Nabiyaamã yeele (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ): M kõn n kõ foom kibar ne dĩinã yẽgre? La zeng-raoog ningã a sẽn tikd a zugã? La a zεgrã yĩngri?
A Muʿaɑz (Wẽnd yard be a yĩnga) yeelame: n-yee Wẽnd Tẽn-tʋʋmã.
Nabiyaamã yeelame (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ): Yellã zu-raoog yaa lɩslaangã, la yẽnda yaa kaset-rãmb a yiibã yeelgo, yaa ne b yiibã la ninsaal paamd dĩinã yẽgre. La a zeng-raoogã: yaa Pʋʋsgã, rẽnd lɩslaang ka be Pʋʋsgã kaalem pʋgẽ, wala roog sẽn ka be, zeng-raoogã kaalem pʋgẽ wã, rẽnd ned ning sẽn pʋʋsa a dĩinã paamda pãnga n zẽk yĩngri. La a zegrã, yaa ne Gɩhaadɩ la nidg pãnga dĩinã bεεbã zabr pʋgẽ, sẽn na yɩl n zẽk Wẽnd Gomdã.
Rẽ poorẽ, Nabiyaamã yeele (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ): M kõn n kõ foom kibar ne sẽn loogã maan-tɩ-yɩ sõma? Tɩ Nabiyaamã gãd a zelemdã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ) n yeele: Gɩdg yãwã la f ra gom bũmb ning sẽn ka pak foom ye. A Muʿaɑz yeele: rẽ yĩnga d Soabã na n yõka tõnd la A geel tõnd la A sɩbg tõnd ne yεl nins d sẽn gomdã bɩɩ?!
Nabiyaamã yeele (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ): f ma kongo-f wε! La gomdã tʋlsem ka a kãabg ye, la ad a yaa Laarab-rãmb gomde, tɩ yaa nekre n tʋg yelle, b sẽn sõmb n neke la b bãng-a, rẽ poorẽ a yeele: rẽ yĩnga b fõgemda nebã la b lubd-b b memsã Bugmẽ wã, tɩ sã n ka b zεlmã wã sẽn kẽebã, sẽn yaa kɩfẽndem la wãag-n-rogle, la tʋʋbo, la wɩdbo, la tẽng-kã-wẽenem, la zĩri wãagr la sẽn wõnd rẽndã.

Sẽn be Hɑdiisã yõod-rãmbẽ

  1. Sahaabsã yã-beed maanego (Wẽnd yard be b yĩnga) bãngrã baoobẽ, rẽ n kɩt tɩ b wʋsgd Nabiyaamã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩngɑ) sogsgã.
  2. Wilgda Sahaabsã fasengo (Wẽnd yard be b yĩnga) tɩ ad tʋʋmã yẽ la sabab sẽn kẽesd arzãnã.
  3. Sokr ning sẽn yi a A Muʿaɑz nengẽ wã (Wẽnd yard be a yĩnga) yaa sok-zɩsgo, bala sɩd la hakɩɩka yaa yẽnda la vɩɩmã la belmã yel-solemde, rẽnd bõn-naandg dũni-kãngã pʋgẽ fãa, sẽn yi Adem biiga maa zĩn-rãmba, a baasgã yaa arzãnã maa Bugum, rẽ n kɩt tɩ sok-kãngã yaa zɩsgo.
  4. Arzãnã kõom tunugr ne lɩslaangã zeng-raad a nu wã maanego, la bãmb me la: kaset a yiibã yeelgo, la Pʋʋsgã, la Zakã yiisgu, la Noorã loeese, la hagiimdã maanego.
  5. Dĩinã zugu la a yεlã la a waagib-rãmbã sẽn yɩɩd zẽkre, yaa tawhɩɩde (Wẽn-yembgo) ne A tũubã, A Yembre, n ka maan-A lagem-n-taare.
  6. Wilgda Wẽnd yolsgã ne A yembsã, A sẽn pak yel-sõmã ragnoy n kõ-ba, tɩ yaa keoor la zũnuub yaafg sabab-rãmba.
  7. Wilgda Wẽnd pẽnegrã ne naafɩl-rãmbã, waagib-rãmbã loogr poorẽ yɩɩdlem.
  8. Pʋʋsgã lɩslaamdã pʋgẽ, a yaa wala zeng-raoog ning zãnd sẽn yalsd a zugã, lɩslaangã loogdame ne a loogre, wala zãndã sẽn lʋɩt ne a zeng-raoogã lʋɩɩsã.
  9. Wilgdame tɩ b sõmb n gũusa zɩlemd n yi bũmb ning sẽn namsd ninsaal a dĩinẽ wã.
  10. Zelemdã gãdbo la a yõkre, la a loeese, yẽnda la yel-sõmã wã fãa gill yẽgre.
Lebgrã: Ãnglε Urdiimdu Espayõlle Ẽndoneziimdu Fãrendã Turkiindu Risɩɩndã Bʋsnɑndã Sanhaliimdo Ẽndẽemdo Sɩnondo perisẽendo Vieetnãamdo Kurdiimdo Haoosa Portɩgaleemdo Malayalam goama Telgoomdo Sʋwaahɩlɩɩmdo Taɩɩland rãmb goama Almaando Pastuumdu Asaneemdo Amharɩɩmdo Holandẽemdo Guzaratɩɩmdo Kɩrkɩzɩy rãmb goama Nepalẽemdo Rʋmaneemdo Hõngriimdo Madagaskaar rãmb goama Oromoomdo الجورجية
Wilg Goɑmã lebg-rãmbã