حديث: مَنْ تَعَلَّمَ عِلْماً مِمَّا يُبْتَغَى بِهِ وَجْهُ اللهِ - عز وجل - لا يَتَعَلَّمُهُ إِلاَّ لِيُصِيبَ بِهِ عَرَضاً مِنَ الدُّنْيَا، لَمْ يَجِدْ عَرْفَ الجَنَّةِ يَوْمَ القِيَامَةِ

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضيَ اللهُ عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«مَنْ تَعَلَّمَ عِلْمًا مِمَّا يُبْتَغَى بِهِ وَجْهُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ لَا يَتَعَلَّمُهُ إِلَّا لِيُصِيبَ بِهِ عَرَضًا مِنَ الدُّنْيَا لَمْ يَجِدْ عَرْفَ الْجَنَّةِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» يَعْنِي رِيحَهَا.
[صحيح] - [رواه أبو داود وابن ماجه وأحمد] - [سنن أبي داود: 3664]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از ابوهريره رضی الله عنه روایت است که گفت: رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمودند:
«مَنْ تَعَلَّمَ عِلْماً مِمَّا يُبْتَغَى بِهِ وَجْهُ اللهِ - عز وجل - لا يَتَعَلَّمُهُ إِلاَّ لِيُصِيبَ بِهِ عَرَضاً مِنَ الدُّنْيَا، لَمْ يَجِدْ عَرْفَ الجَنَّةِ يَوْمَ القِيَامَةِ» يَعْنِي رِيحَهَا. «هرکس علمی را که برای رضایت الله عز وجل فرا گرفته می شود، به خاطر دست يافتن به چيزی از دنيا بياموزد، روز قيامت بوی بهشت به مشامش نمی رسد».
[صحیح] - [ابو داود و ابن ماجه و احمد روایت کرده] - [سنن ابو داود - 3664]

توضیح

پیامبر صلی الله علیه وسلم بیان می دارد که هرکس علم شرعی یی را بیاموزد که اصل به آن رضایت الله متعال است، آن را نمی آموزد مگر اینکه به آن متاع بی ارزش دنیا از جمله مال و جاه بدست بیاورد، در روز قیامت بوی بهشت به مشامش نمی رسد.

از فوائد حدیث

1. وجوب اخلاص در طلب علم و تشویق به آن.
2. هشدار شدید از استفاده از علم شرعی به عنوان وسیله ای برای خودنمایی یا به عنوان وسیله ای برای کسب سود دنیوی، که این یکی از گناهان کبیره است.
3. هر کس برای رضای الله تعالی طلب علم کند و دنیا به سراغش آید، گرفتن آن برای او جایز است، و ضرری به او نمی رساند.
4. سندى می گوید: قول او (عرف الجنة): بو، مبالغه در تحریم بهشت ​​است؛ زیرا هرکس چیزی را بو نکند آن را نمی خورد.
5. هرکس علمی را که تنها برای رضایت الله عز وجل فرا گرفته می شود، برای کار یا برای مقاصد دیگر بیاموزد؛ او باید از آن به درگاه الله متعال توبه کند، و الله متعال نیّت فاسدی را که حاصل شده از او محو می کند و اوست دارای فضل بزرگ، سبحانه و تعالی.
6. این هشدار برای طالب علم شرعی است، اما کسی که علمی از علوم دنیوی برای متاع دنیا می آموزد، مانند مهندسی، کیمیا و غیره، برای او آنچه در نیت دارد می رسد.