فەرموودە: لە لای سەعیدی کوڕی جوبەیر بووم، ووتی: کام لە ئێوە دوێنی ئەو ئەستێرەی بینی کە شیهابێکی لێوە کەوتە خوارەوە؟ ووتم: من، پاشان ووتم: من لە ناو نوێژدا نەبووم، بەڵام پێمەوە درا

عن حُصين بن عبد الرحمن قال: كنتُ عند سعيد بن جُبير فقال: أيكم رأى الكوكب الذي انقَضَّ البارحة؟ فقلتُ: أنا، ثم قلتُ: أما إني لم أكن في صلاة، ولكني لُدغْتُ، قال: فما صنعتَ؟ قلت: ارتقيتُ، قال: فما حَمَلك على ذلك؟ قلت: حديث حدَّثَناه الشعبي، قال: وما حدَّثَكم؟ قلتُ حدثنا عن بريدة بن الحُصيب أنه قال: "لا رُقْية إلا مِن عَيْن أو حُمَة"، قال: قد أحسَن مَن انتهى إلى ما سمع، ولكن حدثنا ابن عباس عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال: "عُرضت عليّ الأُمم، فرأيتُ النبي ومعه الرَّهط والنبي ومعه الرجل والرجلان، والنبي وليس معه أحد، إذ رُفع لي سواد عظيم فظننتُ أنهم أمَّتي، فقيل لي: هذا موسى وقومه، فنظرتُ فإذا سواد عظيم، فقيل لي: هذه أمَّتك، ومعهم سبعون ألفا يدخلون الجنة بغير حساب ولا عذاب، ثم نهض فدخل منْزله، فخاض الناس في أولئك؛ فقال بعضهم: فلعلهم الذين صحِبوا رسول الله صلى الله عليه وسلم وقال بعضهم: فلعلهم الذين وُلِدُوا في الإسلام فلم يشركوا بالله شيئا، وذكروا أشياء، فخرج عليهم رسول الله صلى الله عليه وسلم فأخبروه، فقال: هم الذين لا يَسْتَرقون، ولا يَكْتَوُون، ولا يَتَطَيَّرون، وعلى ربهم يتوكلون، فقام عُكاشة بن مِحصَن فقال: ادع الله أن يجعلني منهم، قال: أنت منهم، ثم قام جل آخر فقال: ادع الله أن يجعلني منهم، فقال: سَبَقَك بها عكاشة".
[صحيح] - [متفق عليه]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە حوصەینی کوڕی عبدالرحمن ەوە دەڵێت: لە لای سەعیدی کوڕی جوبەیر بووم، ووتی: کام لە ئێوە دوێنی ئەو ئەستێرەی بینی کە شیهابێکی لێوە کەوتە خوارەوە؟ ووتم: من، پاشان ووتم: من لە ناو نوێژدا نەبووم، بەڵام پێمەوە درا، ووتی: چیت کرد؟ ووتی: ڕوقیەم بۆ خۆم کرد، ووتی: چی وای لێکردی ئەوە بکەیت؟ ووتم: فەرموودەیەک کە (شەعبی) بۆمانی گێڕاوەتەوە، ووتی: چی بۆ گێڕانەوە؟ ووتم: بۆمانی گێڕاوە لە بورەیدەی کوڕی حوسەیبەوە کە وتوویەتی: ڕوقیە نیە مەگەر بۆ چاوێک یان بۆ تایەک نەبێت، ووتی: چاکی ئەنجامداوە؛ ئەو کەسەی بە گوێرەی ئەوەی بیستوویەتی کردەوە بکات، بەڵام ئیبن عەباس دەڵێت کە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- دەفەرموێت: «ئومەتەکانم پێ نیشاندرا، پێغەمبەرم بینی کۆمەڵێکی کەمی لە گەڵ بوو، وپێغەمبەرم بینی پیاوێک یان دووانی لە گەڵ بوو، وپێغەمبەرم بینی کەسی لە گەڵ نەبوو، ڕەشاییەکی گەورەم پێ نیشیاندرا وامزانی ئەوە ئومەتەکەی منە، ووترا: ئەمە موسا وقەومەکەیەتی، سەیری لایەکی ترم کرد، ڕەشاییەکی گەورەم بینی، پێم ووترا: ئەمە ئومەتەکەی تۆیە، وحەفتا هەزاریان لە گەڵدایە دەچنە بەهەشتەوە بێ لێپرسینەوە وبێ سزادان»، پاشان هەستا وچووە ماڵەوە، بۆیە خەڵکی باسی ئەوەیان کرد (ئەو حەفتا هەزارەیان کرد)، هەندێکیان ووتیان: لەوەیە ئەوانە بن کە هاوەڵی پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- بوون، وهەندێکی تریان ووتیان: ئەوانەن کە بە مسوڵمان بوونەوە لە دایک بوون وهیچ هاوەڵێکیان بۆ خوای گەورە بڕیار نەداوە، وهەندێک شتی تریان باسکرد، پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- دەرچوو وئەو باسانەیان پێی ووت، ئەویش فەرمووی: «ئەوانەن کە داوای ڕوقیە کردن ناکەن، وداوای داخ کردن ناکەن، وباوەڕیان بە شومیەتی نیە، وتەوەکول وپشت بەستنیان تەنها بە خوای گەورەیە»، بۆیە عوکاشە هەستا ووتی: داوا لە خوای گەورە بکە کە من لە ئەوان بم، پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- فەرمووی: «تۆ لە ئەوانیت»، پاشان پیاوێکی تر هەستا ووتی: داوا لە خوای گەورە بکەن من لە ئەوان بم، پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- فەرمووی: «عوکاشە پێش تۆ کەوت لەو داواکردنە».
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری]

شیکردنەوە

حوصەینی کوڕی عبدالرحمن -ڕەحمەتی خواى لێبێت- باسی گفتۆیەک دەکات کە لە نێوان ئەو وسەعیدی کوڕی جوبەیر -ڕەحمەتی خواى لێبێت- ڕوویداوە سەبارەت بە ڕوقیە کردن، ئەویش ئەوەیە حوصەین دووپشکێک پێوەى دا وڕوقیەی کرد بۆ خۆی بە ڕوقیەکی ڕێگەپێدراو لە شەرعدا، کاتێک سەعید پرسیاری لێی کرد سەبارەت بە بەڵگەیەک لە سەر ئەنجامدانى ئەم کارە، حوصەین باسی فەرموودەیەکی (شەعبی) کرد -ڕەحمەتی خواى لێبێت- کە باسی ڕێگەپێدان دەکات بە ڕوقیە لە چاو وژەهر، وسەعید لە سەر ئەمە ستایشی کرد، بەڵام فەرموودەیەکی باسکرد کە ئامۆژگاری ئەوەى تێدایە کە واز لەم کردەوەیە بهێندرێت باشترە، وئەویش فەرموودەکەى ئیبن عەباسە کە چوار وەسفی تێدایە ئەگەر لە هەرکەسێکدا هەبێت ئەوا شایستەی چوونە بەهەشتە بە بێ لێپرسینەوە وبە بێ سزا، سیفەتەکان: داوانەکردنی ڕوقیە کردن، وداخ نەکردن، وباوەڕ نەبوون بە شومیەتی، وپشت بەستن وتەوەکول تەنها بە خواى گەورە، وکاتێک عەکاشە داواى لە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- کرد بۆ ئەوەى نزاى بۆ بکات کە یەکێک بێت لە ئەوان؛ پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- پێی فەرموو کە ئەو یەکێکە لە ئەوان، وکاتێک پیاوێکی تر هەستا بۆ پرسیارکردنی هەمان شت؛ پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- نەرم ونیان بوو بەرامبەری بەوەى کە ئەم داواکردنە جێبەجێ نابێت وبۆ داخستنی دەرگای داواکردن لێی چونکە ئەگەر وا بوایە هەمووی داواى دەکرد.