ჰადისი: ჭეშმარიტად, შინაურ ცხოველებს გარეული ცხოველების ბუნება აქვთ, და რომელიმე მათგანი თუ მსგავსად მოიქცევა, იმას ამის მსგავსად მოექეცით

عَنْ رَافِعِ بْنِ خَدِيجٍ رَضيَ اللهُ عنهُ قَالَ:
كُنَّا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِذِي الحُلَيْفَةِ، فَأَصَابَ النَّاسَ جُوعٌ، فَأَصَابُوا إِبِلًا وَغَنَمًا، قَالَ: وَكَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي أُخْرَيَاتِ القَوْمِ، فَعَجِلُوا، وَذَبَحُوا، وَنَصَبُوا القُدُورَ، فَأَمَرَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالقُدُورِ، فَأُكْفِئَتْ، ثُمَّ قَسَمَ، فَعَدَلَ عَشَرَةً مِنَ الغَنَمِ بِبَعِيرٍ فَنَدَّ مِنْهَا بَعِيرٌ، فَطَلَبُوهُ، فَأَعْيَاهُمْ وَكَانَ فِي القَوْمِ خَيْلٌ يَسِيرَةٌ، فَأَهْوَى رَجُلٌ مِنْهُمْ بِسَهْمٍ، فَحَبَسَهُ اللَّهُ، ثُمَّ قَالَ: «إِنَّ لِهَذِهِ البَهَائِمِ أَوَابِدَ كَأَوَابِدِ الوَحْشِ، فَمَا غَلَبَكُمْ مِنْهَا فَاصْنَعُوا بِهِ هَكَذَا»، فَقَالَ أي رافع: إِنَّا نَرْجُو -أَوْ نَخَافُ- العَدُوَّ غَدًا، وَلَيْسَتْ مَعَنَا مُدًى، أَفَنَذْبَحُ بِالقَصَبِ؟ قَالَ: «مَا أَنْهَرَ الدَّمَ، وَذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ فَكُلُوهُ، لَيْسَ السِّنَّ وَالظُّفُرَ، وَسَأُحَدِّثُكُمْ عَنْ ذَلِكَ: أَمَّا السِّنُّ فَعَظْمٌ، وَأَمَّا الظُّفُرُ فَمُدَى الحَبَشَةِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 2488]

გადმოცემულია რააფი' იბნ ხადიჯისგან (ალლაჰი იყოს მისით კმაყოფილი) თქვა:
მოციქულთან (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) ერთად ვიმყოფებოდით ზულ ალ-ჰულაიფაში და ადამიანები შიმშილის გრძნობამ შეაწუხა, მათ ხელთ აქლემი და ცხვარი ჩაუვარდათ. (ბრძოლიდან დარჩენილი ნადავლის სახით) თქვა: მოციქული (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) ხალხს უკან მიყვებოდა, წინ მყოფებმა კი იჩქარეს, დაკლეს ცხოველები და დაადგეს ქვაბები, შუამავალმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) ამ ქვაბების გადაყირავება ბრძანა, გადაატრიალეს, შემდეგ გაანაწილა, ის ყოველ ათ ცხვარს ერთ აქლემთან ატოლებდა, უეცრად მათგან ერთი აქლემი გაიქცა, მას უკან გამოედევნენ, მაგრამ მათ ცოტა ცხენოსანი ჰყავდათ და აქლემმა ძალიან დაღალა ისინი, მათგან ერთ-ერთმა კაცმა აქლემს ისარი ესროლა, ალლაჰმა ამ ისარით ის შეაკავა, შემდეგ მოციქულმა(ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) თქვა: «ჭეშმარიტად, შინაურ ცხოველებს გარეული ცხოველების ბუნება აქვთ, და რომელიმე მათგანი თუ მსგავსად მოიქცევა, იმას ამის მსგავსად მოექეცით» რაფი'მა თქვა: ჩვენ ვიმედოვნებთ -ან გვეშინია- რომ ხვალ მტერს შევხვდებით, ჩვენ საკლავი დანები თან არ გვაქვს, შეიძლება დავკლათ გამომხმარი ბამბუკით? თქვა: «რასაც სისხლის დაღვრა შეუძლია, და რაზეც ალლაჰის სახელი იქნება ნახსენები მიირთვით, გარდა კბილით და ფრჩხილით დაკლულისა, ამის შესახებ მოგიყვებით: რაც შეეხება კბილს ის ძვალია, ხოლო ფრჩხილი კი ის ჰაბეშელების საკლავი საშუალებაა».
[სანდო (საჰიჰ)] - [შეთანხმებული] - [საჰიჰ ალ-ბუხარი - 2488]

განმარტება

რააფი' იბნ ხადიჯმა (ალლაჰი იყოს მისით კმაყოფილი) გვამცნო, რომ ისინი იყვნენ შუამავალთან (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) ერთად ზულ-ჰულაიფაში, ადამიანები შიმშილის გრძნობამ შეაწუხა, მათ წარმართებთან ბრძოლის დროს ნადავლის სახით აქლემი და ცხვარი ჩაუვარდათ ხელში, სანამ ნადავლის განაწილება მოხდებოდა, მანამდე იჩქარეს და დაკლეს ცხოველები, და დაადგეს ქვაბები ხორცის მოსამზადებლად. მანამ სანამ ალლაჰის შუამავალიდან (ალლაჰის ლოცვა და შვიდობა მას) ნებართვას აიღებდნენ, ის ყველაზე უკან მოდიოდა, როდესაც შუამავალმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) ამის შესახებ გაიგო ქვაბების დაქცევა ბრძანა, ქვაბები გადაატრიალეს და დაცალეს, შემდეგ მან გაანაწილა ნადავლი მათ შორის, ის ყოველ ათ ცხვარს ერთი აქლემის საპირწონეთ აწესებდა, უეცრად მათგან ერთი აქლემი გამოეყო და გაიქცა, მას დასაჭერად უკან გამოედევნენ, მათ ძალიან ცოტა ცხენოსანი ჰყავდათ, მათგან ერთმა კაცმა მას ისარი ესროლა, ალლაჰმა ამ ისრით ის შეააბრკოლა და დაიჭირეს, ალლაჰის შუამავალმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) კი თქვა: ჭეშმარიტად, შინაურ ცხოველებს გარეული ცხოველების ბუნება აქვთ, და თუ რომელიმე გაიქცევა და მის დაკავებას ვერ შეძლებთ ისე მოექეცით მას, როგორც ამას მოექეცით. რაფი'იმ თქვა: ჩვენ გვსურს, რომ ხვალ შევხვდეთ ჩვენს მტერს, და ვშიშობთ, რომ ცხოველების დაკვლით ჩვენი ხმლები დაბლაგვდება და ძალიან გვჭირდება სხვა რაიმე საშუალება რითიც დავკლავთ ცხოვებელს, ჩვენ თან არ გვაქვს საკლავი დანები წამოღებული, შეიძლება დავკლათ გამომხმარი ბამბუკის ჯოხებით? შუამავალმა (ალლაჰის ლოცვა და შვიდობა მას) თქვა: რასაც სისხლის დაღვრა შეუძლია რაც ბევრად დაღვრის სისხლს, და რაზეც იხსენება ალლაჰის სახელი მიირთვით, კბილიის და ფრჩხილის დაკლულის გარდა, აგიხსნით ამას თუ რატომ: რაც შეეხება კბილს ის ძვალია, ხოლო ფრჩხილს, მას ჰაბეშეს ურწმუნო ხალხი იყენებენ საკლავად.

ჰადისის სარგებლობიდან

1. შუამავლის (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) მხრიდან გამოჩენილი თავმდაბლობა, როდესაც ის ჯარს უკან მიყვებოდა, მისი მიმდევრების მიმართ გამოჩენილი ყურადღება და მათზე თვალყურის დევნება, ის იღებდა თავისი მეგობრების რჩევებს (ალლაჰი იყოს მათით კმაყოფილი).
2. წინამძღოლის მხრიდან გამოჩენილი ყურადღება და რჩევები თავისი მიმდევრების და ჯარის მიმართ. ჭეშმარიტად, შუამავალმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) დაარიგა ისინი იმ აჩქარებული გადაწყვეტილების და ქმედების გამო, სანამ მის ნებას აიღებდნენ, მათი სასჯელი კი იმის დაკარგვა იყო, რაც მათ სურდათ.
3. საჰაბები (ალლაჰი იყოს მათით კმაყოფილი) დაუყოვნებლივ ასრულებდნენ შუამავლის (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) ბრძანებებს.
4. ნადავლის განაწილებამდე რაიმეს აღება აკრძალულია.
5. ურწმუნოებთან და მტრებთან წარმოებული ჯიჰადის დროს აუცილებელი სამართლიანობის შენარჩუნება; რადგან სამართლიანობა არის(ალლაჰის მიერ) შეწევნის და მტრებზე გამარჯვების მიზეზი.
6. იმამი ან-ნავავიმ თქვა: ცხვარის, ცხენის, ძროხის აქლემის ან სხვა რომელიმე შინაური ცხოველის თუ გატყეურდება და გაიქცევა ადამიანს შეუძლია ის როგორც ნადირი ისე მოკლას, ნაბადართულია მას ესროლოს.
7. აუცილებელია ცხოველი წესისამებრ იქნას დაკლული, რადგან მისი მირთმევა იყოს ნებადართული, ცხოველის მიმართ პირობებია: 1- მისი ხორცის მირთმევა ნებადართული უნდა იყოს. 2- მისი დაკვლა ნებადართული ან შესაძლებელი უნდა იყოს, ხოლო ცხოველი რომლის დაკვლაც შეუძლებელია, მაშინ მისი მდგომარეობა ნადირის მდგომარეობის მსგავსია. 3 - უნდა იყოს ბალახისმჭამელი ცხოველი (მიწაზე მცხოვრები); ხოლო ზღვის ცხოველებს დაკვლა არ სჭირდებათ.
8. სწორად დაკვლის პირობებია: 1- დამკლავი ან ყასაბი აუცილებლად უნდა იყოს ჭკუასრული, ზრდასრული, მუსლიმი, ან წიგნბოძებული ხალხთაგან. 2 - დაკვლის წინ აუცილებლად უნდა წარმოთქვას ღმერთის სახელი. 3- საკლავის ინსტრუმენტი უნდა იყოს ვარგისიანი, უნდა იყოს მოსახმარად გამოსადეგი და მჭრელი ნებისმიერი საგნისგან დამზადებული გარდა კბილის ან ფრჩხილისგან. 4 - აუცილებელია დაკვლის დროს დასაკლავი ცხოველის საყლაპავი მილის, ხორხის და სასუნთქი მილების გადაჭრა.