فەرموودە: گەورەترینی تاوانە گەورەکان: شیرک وهاوبەشدانان بۆ خوای گەورە، دڵنیابوونی دووربوون لە پیلان وسزای خوای گەورە، بێ هیوا بوون لە ڕەحمەتی خوای گەورە، بێ ئومێدی لە هاتنی هێوری وئارامی لە لایەن خوای گەورەوە
"أكبر الكبائر: الإشراك بالله، والأمن من مَكْرِ الله، والقُنُوطُ من رحمة الله، واليَأْسُ من رَوْحِ الله".
[إسناده صحيح] - [رواه عبد الرزاق]
المزيــد ...
لە عبداللەی کوڕی مەسعودەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «گەورەترینی تاوانە گەورەکان: شیرک وهاوبەشدانان بۆ خوای گەورە، دڵنیابوونی دووربوون لە پیلان وسزای خوای گەورە، بێ هیوا بوون لە ڕەحمەتی خوای گەورە، بێ ئومێدی لە هاتنی هێوری وئارامی لە لایەن خوای گەورەوە».
[ئیسنادهكهی صەحیحە] - [عەبدولرەزاق گێڕاویەتیەوە] شیکردنەوە
پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- لە فەرموودەدا باسی هەندێک تاوان دەکات کە لە تاوانە گەورەکان دادەنرێن، ئەوانەش بریتین لە: هاوەڵ وشەریک بڕیاردان بۆ خوای گەورە لە پەروەردگارییەتی (ڕبوبییەت) یان لە پەرستنیدا (ئولوهییەت)، و بەم تاوانە دەستی پێکرد چونکە گەورەترینە، وبێ هیوا وبێ ڕەجا بوون لە خوای گەورە تاوانە چونکە گومانی خراپ بردنە بە خوای گەورە ونەزانین وجەهلە بە فراوانی ڕەحمەتی ئەو زاتە، هەروەها تاوانێکی تر بریتیە لە ئەمینی ودڵنیابوون بەوەی کە تووشی سزای خوای گەورە نابێت سەرەڕای ئەنجامدانى تاوان وبوونی نیعمەتەکانی خوای گەورە بەسەریەوە هەتا خوای گەورە لە ناکاو ولە غەفڵەتدا سزای دەدات، ومەبەست لەم فەرموودە ئەوە نییە کە تەنها ئەمانە تاوانە گەورەکانن چونکە تاوانە گەورەکان زۆرن بەڵام مەبەست ئەوەیە کە ئەمانە کۆمەڵێکن لە گەورەترین تاوانەکان.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- دابەشبوونی تاوانەکان بۆ: تاوانە گەورەکان وتاوانە بچووکەکان.
- گەورەترینی تاوانە گەورەکان ومەزنترین تاوان بریتیە لە شیرک وهاوبەشدانان بۆ خوای گەورە.
- حەرام بوونی بێباک وبێترسی بوون لە پیلانی خوای گەورە وبێ هیوا بوون لە ڕەحمەتی خوای گەورە، وئەمانە لە گەورەترینی تاوانە گەورەکانن.
- دروستە وەسفی خوای گەورە بکرێت بەوەی کە پیلان دادەنێت بەرامبەر پیلانگێڕان، وئەمە سیفەتێکی کەماڵە، وئەوەی سەرزەنشتکراوە بریتیە لە پیلانگێڕان بەرامبەر ئەوانەی کە شایەنی ئەوە نین پیلانیان دژ بگێڕدرێت.
- واجبە کە بەندە لە نێوان ترسان وڕەجا کردن بێت، ئەگەر ترسا ئەوا بێ هیوا نەبێت، وئەگەر ڕەجا وهیوای کرد ئەوا بێباک وبێترس نەبێت.
- دووپاتکردنەوە ودڵنیابوون لە بوونی سیفەتی (ڕەحمەت وبەزەیی - الرحمة) بۆ خوای گەورە بەو شێوەیەی کە شایەنی شکۆداری خۆیەتی.
- واجب بوونی گومان باشی بە خوای گەورەی بەرز وشکۆدار.
جواز وصف الله -تعالى- بالمكر في مقابلة الماكرين، وهذه صفة كمال، والمذموم هو المكر بمن لا يستحق أن يُمكر به.نص الحديث لا يساعد على ذلك، حيث إنه ليس وصفًا وإنما هو إضافة (مكر الله). وقوه (في مقابلة) أين المقابلة في متن الحديث؟؟
إثبات صفة الرحمة لله -تعالى- على وجه يليق بجلاله.هذه من لفظ أثر ابن مسعود، فإن اعتُمد حديث ابن عباس تُحذف.
جواز وصف الله -تعالى- بالمكر في مقابلة الماكرين، وهذه صفة كمال، والمذموم هو المكر بمن لا يستحق أن يُمكر به.حذف
انقسام الذنوب إلى كبائر وصغائر.والكبائر إلى درجات بعضها أكبر من بعض
تحريم الأمن من مكر الله -سبحانه- واليأس من رحمته، وأنهما من أكبر الكبائر.الحديث فيه/: القنوط من رحمة الله واليأس من روح الله
جواز وصف الله -تعالى- بالمكر في مقابلة الماكرين، وهذه صفة كمال، والمذموم هو المكر بمن لا يستحق أن يُمكر به.تحذف وليست مذكورة في الحديث مباشرة
إثبات صفة الرحمة لله -تعالى- على وجه يليق بجلاله.تحذف
أن الواجب على العبد أن يكون بين الخوف والرجاء، فإذا خاف لا ييأس، وإذا رجا لا يأمن.فإذا خاف لا ييأس، وإذا رجا لا يأمن. كيف وإذا رجا لا يأمن؟؟؟؟ وإذا خاف لا ييأس؟؟؟؟
زیاتر
- فەرموودە: نەفرەت ولەعنەتی خوای گەورە لە سەر جولەکە ونەسڕانییەکان، گۆڕی پێغەمبەرەکانیان کرد بە مزگەوت -ئاگاداری دەدات لە سەر ئەم کارەیان-، وئەگەر ئەمە نەبوایە قەبرەکەی بەرز دەکرایەوە بەڵام ترسا کە بکرێت بە مزگەوت
- فەرموودە: لە هەموو هاوبەش وشەریکەکان، من لە هەموویان بە تواناترم کە دەستهەڵگرم لەو هاوبەش وشەریک بوونە، ئەگەر هەر کەسێک کردەوەیەک ئەنجام بدات وکەسێک بکاتە هاوبەش وشەریکی من ئەوا من واز لەو کەسە وکردەوەکەی دێنم بە هۆی ئەو هاوبەشدانانەوە کە بۆ من بڕیاری داوە
- فەرموودە: من دوورم لەو کارە وبەریئم لە پێش خوای گەورە کە کەسێک بکەم بە خەلیلی خۆم، خوای گەورە منی کردووە بە خەلیلی خۆی هەروەکو چۆن ئیبراهیمی کرد بە خەلیلی خۆی، ئەگەر کەسێکم بکردایەتە خەلیلی خۆم لە ئومەتەکەمدا ئەوا ئەبو بەکرم دەکرد بە خەلیلی خۆم
- فەرموودە: زیادەڕەوی مەکەن لە وەسفکردنی من هەروەکو چۆن نەسڕانیەکان زیادەڕەوییان کرد لە وەسفکردنی کوڕی مەریەم (عیسا)، من تەنها بەندەم، بۆیە بڵێن: بەندەی خودا (عبد الله) وپێغەمبەری خودا
- فەرموودە: کێ دڵخۆشترین کەسە بە شەفاعەتی تۆ؟ فەرمووی: ئەوەی بڵێت: (لا إله إلا الله) بەوپەڕی دڵسۆزی وئیخلاصی لە دڵییەوە
- فەرموودە: ئەوەی شاهێدی بدات بە ( لا إله إلا الله - هیچ پەرستراوێک هەق وڕاست نییە جگە لە الله) وتەنیا الله شایەنی پەرستنە وهیچ هاوبەشێکی نییە، وشاهێدی بدات بە (محمد عبده ورسوله - موحەمەد -صلى اللە علیە وسلم- بەندە وپێغەمبەری خودایە) وشاهێدی بدات بە (عیسی عبد الله ورسوله - وعیساش بە هەمان شێوە بەندە وپێغەمبەری خودایە) وعیسا وشەی خودایە کە ناردی بۆ مەریەم وڕۆحێکە لە لایەن خوداوە، وشاهێدی بدات بەوەی کە بەهەشت هەق وڕاستییە، ودۆزەخ هەق وڕاستییە؛ ئەوا خوای گەورە ئەم کەسە دەکاتە بەهەشتەوە ئەگەر هەر کردەوەیەکی ئەنجام دابێت
- فەرموودە: هەر کەسێک بمرێت لە سەر پاڕانەوە لە جگە لە خوای گەورە؛ ئەوا دەچێتە دۆزەخەوە