Hadith: “គេបង្ហាញភាពវឹកវរ(ហ្វិតណះ)ទៅលើដួងចិត្តមនុស្ស ដូចជាគេត្បាញកន្ទេលម្តងមួយសរសៃៗ

عَنْ حُذَيْفَةَ رضي الله عنه قَالَ: كُنَّا عِنْدَ عُمَرَ رضي الله عنه، فَقَالَ: أَيُّكُمْ سَمِعَ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَذْكُرُ الْفِتَنَ؟ فَقَالَ قوْمٌ: نَحْنُ سَمِعْنَاهُ، فَقَالَ: لَعَلَّكُمْ تَعْنُونَ فِتْنَةَ الرَّجُلِ فِي أَهْلِهِ وَجَارِهِ؟ قَالُوا: أَجَلْ، قَالَ: تِلْكَ تُكَفِّرُهَا الصَّلَاةُ وَالصِّيَامُ وَالصَّدَقَةُ، وَلَكِنْ أَيُّكُمْ سَمِعَ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَذْكُرُ الَّتِي تَمُوجُ مَوْجَ الْبَحْرِ؟ قَالَ حُذَيْفَةُ: فَأَسْكَتَ الْقَوْمُ، فَقُلْتُ: أَنَا، قَالَ: أَنْتَ لِلَّهِ أَبُوكَ، قَالَ حُذَيْفَةُ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:
«تُعْرَضُ الْفِتَنُ عَلَى الْقُلُوبِ كَالْحَصِيرِ عُودًا عُودًا، فَأَيُّ قَلْبٍ أُشْرِبَهَا نُكِتَ فِيهِ نُكْتَةٌ سَوْدَاءُ، وَأَيُّ قَلْبٍ أَنْكَرَهَا نُكِتَ فِيهِ نُكْتَةٌ بَيْضَاءُ، حَتَّى تَصِيرَ عَلَى قَلْبَيْنِ، عَلَى أَبْيَضَ مِثْلِ الصَّفَا فَلَا تَضُرُّهُ فِتْنَةٌ مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ، وَالْآخَرُ أَسْوَدُ مُرْبَادًّا كَالْكُوزِ، مُجَخِّيًا لَا يَعْرِفُ مَعْرُوفًا، وَلَا يُنْكِرُ مُنْكَرًا، إِلَّا مَا أُشْرِبَ مِنْ هَوَاهُ»، قَالَ حُذَيْفَةُ: وَحَدَّثْتُهُ، أَنَّ بَيْنَكَ وَبَيْنَهَا بَابًا مُغْلَقًا يُوشِكُ أَنْ يُكْسَرَ، قَالَ عُمَرُ: أَكَسْرًا لَا أَبَا لَكَ؟ فَلَوْ أَنَّهُ فُتِحَ لَعَلَّهُ كَانَ يُعَادُ، قُلْتُ: لَا بَلْ يُكْسَرُ، وَحَدَّثْتُهُ أَنَّ ذَلِكَ الْبَابَ رَجُلٌ يُقْتَلُ أَوْ يَمُوتُ حَدِيثًا لَيْسَ بِالْأَغَالِيطِ. قَالَ أَبُو خَالِدٍ: فَقُلْتُ لِسَعْدٍ: يَا أَبَا مَالِكٍ، مَا أَسْوَدُ مُرْبَادٌّ؟ قَالَ: شِدَّةُ الْبَيَاضِ فِي سَوَادٍ، قَالَ: قُلْتُ: فَمَا الْكُوزُ مُجَخِّيًا؟ قَالَ: مَنْكُوسًا.
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 144]

អំពី ហ៊ូហ្សៃហ្វះ رضي الله عنه បាននិយាយថា៖ ពួកយើងធ្លាប់បាននៅជាមួយនឹងអ៊ូមើរ رضي الله عنه។ គាត់បានសួរថា៖ តើនរណាម្នាក់នៃពួកអ្នកដែលធ្លាប់ស្តាប់ឮរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ រំលឹកពីភាពវឹកវរនានា? ពេលនោះ មានក្រុមមួយបានឆ្លើយថា៖ ពួកយើងធ្លាប់បានឮុ។ គាត់ក៏និយាយថា៖ ប្រហែលជាពួកអ្នកសំដៅលើភាពវឹកវររបស់បុរសដែលកើតមាននៅក្នុងក្រុមគ្រួសារ និងអ្នកជិតខាងរបស់ខ្លួន? ពួកគេបានឆ្លើយថា៖ ពិតមែនហើយ។ គាត់ក៏និយាយថា៖ ភាពវឹកវរនោះ គឺត្រូវបានជម្រុះចោលដោយការសឡាត ការបួស និងការបរិច្ចាគទាន។ ក៏ប៉ុន្តែ តើនរណាម្នាក់នៃពួកអ្នកដែលធ្លាប់ស្តាប់ឮរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោករំលឹក(ពីភាពវឹកវរ)ដែលបោកបក់ដូចរលកទឹកសមុទ្រនោះ? ហ៊ូហ្សៃហ្វះ បាននិយាយថា៖ ពេលនោះ ក្រុមនោះបាននៅស្ងៀម។ ខ្ញុំក៏បានឆ្លើយថា៖ គឺខ្ញុំ។ អ៊ូមើរបានតបថា៖ អ្នកពិតជាល្អណាស់។ ហ៊ូហ្សៃហ្វះបាននិយាយថា៖ ខ្ញុំបានឮរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“គេបង្ហាញភាពវឹកវរ(ហ្វិតណះ)ទៅលើដួងចិត្តមនុស្ស ដូចជាគេត្បាញកន្ទេលម្តងមួយសរសៃៗ។ ដូចនេះ ចិត្តណាមួយដែលទទួលយកវា គឺចិត្តនោះមានស្នាមពណ៌ខ្មៅមួយចំណុច។ ហើយចិត្តណាមួយដែលបដិសេធវា គឺនឹងមានស្នាមពណ៌សមួយចំណុច រហូតដល់ចិត្តទាំងពីរប្រភេទនេះ មួយសដូចថ្មរលោងដែលគ្មានភាពវឹកវរណាអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់គេនោះឡើយ ដរាបណានៅតែមានមេឃ មានដី(ដរាបណាលោកិយមិនទាន់រលាយ)។ រីឯចិត្តមួយទៀតប្រែជាពណ៌ខ្មៅល្អក់។ ចិត្តនោះដូចជាកំសៀវដែលក្រឡាប់ មិនស្គាល់សេចក្ដីល្អ ឬមិនបដិសេធអំពើអាក្រក់ឡើយ លើកលែងតែចិត្តដែលទទួលដោយតណ្ហា។ ហ៊ូហ្សៃហ្វះ បាននិយាយទៅកាន់ អ៊ូមើរថា៖ រវាងអ្នកនិងភាពវឹកវរនេះគឺមានទ្វារមួយបិទជិត ដែលស្ទើរតែនឹងត្រូវបានគេបំបែកទៅហើយ។ អ៊ូមើរ បាននិយាយថា៖ វានឹងបំបែកឬ អន្តរាយហើយអ្នកអើយ? ប្រសិនបើវាត្រូវបានបើក ប្រហែលជាវាអាចត្រលប់មកវិញបាន"។ ខ្ញុំបាននិយាយថា៖ ទេ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានបំបែក។ ខ្ញុំបានប្រាប់ថា ទ្វារនោះគឺជាអ្នកដែលត្រូវគេសម្លាប់ ឬក៏ស្លាប់។ ពិតជា ហាហ្ទីសនេះ មិនមែនជារឿងកុហកទឡើយ។ អាពូខលីដ(ម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នករាយការណ៍អំពីហាហ្ទីសនេះ) បាននិយាយថា៖ បន្ទាប់មក ខ្ញុំបានសួរ សាអាត់ថា៖ ឱ អាពូ ម៉ាលិក! តើ អាសវ៉ាត់ ម៉ួរប៉ាត មានន័យដូចម្តេច? គេបានឆ្លើយថា៖ វាមានពណ៌សខ្លាំងនៅក្នុងចំណោមពណ៌ខ្មៅ។ បន្ទាប់មក ខ្ញុំបានសួរទៀតថា៖ តើ អាល់គូស ម៉ូជើកខីយ៉ាន់ មានន័យដូចម្តេច? គេបានឆ្លើយថា៖ វាគឺជាការក្រឡាប់មកវិញ។
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم - 144]

Explanation

មានពេលមួយ អាមីរុលមូមីនីន អ៊ូមើរ ពិន អាល់ខត្តប رضي الله عنه បានអង្គុយជាមួយនឹងបណ្តាសហាហ្ពាត់ رضي الله عنهم មួយក្រុម។ គាត់បានសួរទៅកាន់ពួកគេថា៖ តើនរណាម្នាក់នៃពួកអ្នកដែលធ្លាប់ស្តាប់ឮរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ រំលឹកពីភាពវឹកវរនានា? ពេលនោះ អ្នកមួយចំនួននៃពួកគេបានឆ្លើយថា៖ ពួកយើងធ្លាប់បានឮុរ៉ស៊ូលុលឡោះរំលឹកពីភាពវឹកវរ។ អ៊ូមើរបានតបថា៖ ប្រហែលជាពួកអ្នកសំដៅលើភាពវឹកវរ និងការសាកល្បងរបស់មនុស្សម្នាក់ដែលទាក់ទងនឹងកិច្ចការផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេ ចំពោះប្រពន្ធកូនរបស់គេ ព្រោះស្រលាញ់ពួកគេ និងខ្វល់ពីពួកគេខ្លាំងពេក ហើយរវល់នឹងរឿងរបស់ពួកគេ ទើបគេបោះបង់ចោលរឿងល្អៗជាច្រើន ឬក៏គេមិនអើពើនឹងសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ការអប់រំ និងបង្រៀនពួកគេ។ ដូចគ្នានេះដែរការភាពវឹកវររបស់មនុស្សម្នាក់ទាក់ទងនឹងអ្នកជិតខាងរបស់គេ និងផ្សេងៗទៀត។ ប្រហែលជាពួកអ្នកចង់សំដៅលើរឿងនេះឬ? ពួកគេបានឆ្លើយថា៖ ពិតមែនហើយ។ គាត់បានតបថា៖ ភាពវឹកវរនោះ ដែលនាំមកនូវការជំនុំជម្រះ។ ហើយក្នុងចំណោមនោះ មានបាបកម្មមួយចំនួនគេសង្ឃឹមថាអាចជម្រុះចោលតាមរយៈអំពើល្អ ដូចជាការសឡាត ការបួស និងការបរិច្ចាគទាន។ ក៏ប៉ុន្តែ តើនរណាម្នាក់នៃពួកអ្នកដែលធ្លាប់ស្តាប់ឮរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោករំលឹកពីភាពវឹកវរទូទៅ ដែលធំធេង និងរីកសុសសាយយ៉ាងច្រើន ដែលបក់អង្រួនមនុស្សប្រៀបដូចជារលកទឹកសមុទ្រនោះ? ពេលនោះ ក្រុមនោះបាននៅស្ងៀម។ ហ៊ូហ្សៃហ្វះ ពិន អាល់យ៉ាម៉ាន رضي الله عنهما បាននិយាយថា៖ ខ្ញុំធ្លាប់បានឮវា។ ពេលនោះ អ៊ូមើរ رضي الله عنه មានការរីករាយ ហើយបាននិយាយទៅកាន់គាត់ថា៖ឪពុករបស់អ្នកមានសំណាងដែលមានកូនប្រុសដូចអ្នក។ សូមអ្នកនិយាយមកចុះ។ ហ៊ូហ្សៃហ្វះបាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ ភាពវឹកវរនឹងលេចឡើង ហើយនៅនឹងផ្ទៃ និងបេះដូងនៃមនុស្ស ចជាកន្ទេលនៅជាប់នឹងរាងកាយរបស់មនុស្សដែលកំពុងដេក ហើយនឹងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងដល់ដួងចិត្ត បន្ទាប់មកភាពវឹកវរនឹងកើតឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់ ពីភាពវឹកវរមួយទៅភាពវឹកវរមួយ។ រាល់ពេលដែលវាចូលទៅក្នុងបេះដូង ហើយគេក៏ពេញចិត្តវា ហើយលាយឡំជាមួយវា ដូចជាលាយបញ្ចូលទឹកនោះ គឺវានឹងបន្សល់ទុកនូវចំណុចខ្មៅនៅក្នុងបេះដូងរបស់គេ។ ផ្ទុយទៅវិញ រាល់បេះដូងដែលបដិសេធចំពោះវា នោះនឹងបន្សល់ទុកនូវចំណុចស។ ដូច្នេះ បេះដូងនឹងត្រូវបែងចែកជាពីរ។ ទី១៖ បេះដូងដែលសស្អាត ព្រោះតែវាត្រូវបានចងភ្ជាប់យ៉ាងរឹងមាំជាមួយនឹងសេចក្ដីជំនឿ និងមានសុវត្ថិភាពពីប្រការអាក្រក់។ ភាពវឹកវរនឹងមិនបង្អាក់ និងផ្តល់ការប៉ះពាល់ដល់គេឡើយ ដូចជាថ្មរលោងដែលគ្មានអ្វីអាចនៅជាប់បានឡើយ។ ដូច្នេះ ភាពវឹកវរទាំងអស់នឹងមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គេឡើយរហូតដល់គេត្រឡប់ទៅជួបអល់ឡោះ។ ទី២៖ ចិត្តដែលប្រែជាខ្មៅ គឺបណ្តាលមកពីភាពវឹកវរ ដូចជាកំសៀវដែលផ្អៀង ឬក្រឡាប់ដែលមិនអាចផ្ទុកទឹកបាន ដូចជាចិត្តដែលមិនស្គាល់សេចក្ដីល្អ ឬមិនបដិសេធអំពើអាក្រក់ឡើយ លើកលែងតែចិត្តនេះគឺបំពេញតាមកិលេសតណ្ហាប៉ុណ្ណោះ។ ហ៊ូហ្សៃហ្វះ បាននិយាយទៅកាន់ អ៊ូមើរថា៖ រវាងអ្នកនិងភាពវឹកវរនេះគឺមានទ្វារមួយបិទជិត ដែលស្ទើរតែនឹងត្រូវបានគេបំបែកទៅហើយ។ អ៊ូមើរ បាននិយាយថា៖ វានឹងបំបែកឬ? ប្រសិនបើវាត្រូវបានបើក ប្រហែលជាវាអាចត្រលប់មកវិញបាន។ ខ្ញុំបាននិយាយថា៖ ទេ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានបំបែក។ ខ្ញុំបានប្រាប់ថា ទ្វារនោះគឺជាអ្នកដែលត្រូវគេសម្លាប់ ឬក៏ស្លាប់។ អ្វីដែលខ្ញុំបានលើកឡើងនេះ គឺជារបាយការណ៍ពិត និងបានផ្ទៀងផ្ទាត់ច្បាស់។ វាមិនមែនមកពីគម្ពីររបស់ប្រជាជននៃគម្ពីរ ឬតាមគំនិតរបស់អ្នកប្រាជ្ញណាមួយនោះឡើយ ប៉ុន្តែជាហាទីស្ហរបស់ព្យាការី ﷺ ។

Benefits from the Hadith

1. គ្រោះថ្នាក់នៃភាពវឹកវរទូទៅ ព្រោះនាំឲ្យមានការបង្ហូរឈាម ការបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ និងបាត់បង់សន្តិសុខ។
2. ភាពវឹកវរជាក់លាក់ ប្រសិនបើទាក់ទងនឹងសាសនា នោះបុគ្គលដែលប្រព្រឹត្តនោះនឹងត្រូវគេស្តីបន្ទោស ព្រោះតែទង្វើពិទអះ ឬទង្វើអាក្រក់នានារបស់គេ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើវាទាក់ទងនឹងកិច្ចការលោកិយនោះ វាគឺជាការសាកល្បងសម្រាប់អ្នកដែលប្រព្រឹត្តនោះ ហើយគេត្រូវតែមានការអត់ធ្មត់។
3. ចិត្តនឹងរងឥទ្ធិពលចំពោះភាពវឹកវរដែលកើតមានលើគេ ហើយអ្នកដែលបានទទួលនូវការប្រោសប្រទាន គឺជាអ្នកដែលត្រូវបានផ្តល់ការណែនាំពីអល់ឡោះ ឱ្យមានភាពនឹងនរលើផ្លូវដែលត្រឹមត្រូវ ។
4. អ៊ីម៉ាំ អាន់ណាវវី បានពោលថា៖ “អ្នកចងក្រងសៀវភៅ អាត់តាសរៀរ បាននិយាយថា៖ អត្ថន័យនៃហាហ្ទីសនេះគឺ៖ កាលណាដែលអ្នកណាមួយធ្វើតាមទំនឹងចិត្ត ហើយប្រព្រឹត្តមិនស្តាទង្វើអាក្រក់មិនស្តាប់បង្គាប់ នោះចិត្តរបស់គេនឹងងងឹតសូន្យឈឹង ដោយសារតែការមិនស្តាប់បង្គាប់ដែលខ្លួនគេបានប្រព្រឹត្ត។ កាលណាចិត្តទៅជាបែបនោះ នោះគេនឹងស្ថិតក្នុងភាពវឹកវរបាត់បង់នូវពន្លឺឥស្លាមពីខ្លួនរបស់គេ។ ប្រៀបដូចជាកំសៀវ នៅពេលដែលវាក្រឡាប់ នោះអ្វីគ្រប់យ៉ាងនឹងហៀរចេញ ហើយគ្មានអ្វីអាចបំពេញវាបានឡើយបន្ទាប់ពីនោះ។
5. ពាក្យរបស់អ៊ូមើរ ទៅកាន់ ហ៊ូហ្សៃហ្វះថា៖ អន្តរាយហើយអ្នកអើយ មានន័យថា៖ ធ្ងន់ធ្ងរណាស់នៅក្នុងរឿងនេះ។ មួលដៃអាវរបស់អ្នក រៀបចំ ហើយត្រៀមខ្លួន ដូចដែលមនុស្សម្នាក់ដែលគ្មាននរណាជួយ។
6. គុណធម៌របស់អ៊ូមើរនោះ គាត់គឺជាទ្វារដែលត្រូវបានចាក់សោររវាងមនុស្ស និងភាពវឹកវរ។