حديث: کلیدهای غیب پنج تاست

عَنْ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«مَفَاتِحُ الغَيْبِ خَمْسٌ، {إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنْزِلُ الغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ}».
[صحيح] - [رواه البخاري] - [صحيح البخاري: 4627]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از ابن عمر رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
کلیدهای غیب پنج تاست: «همانا علم قیامت نزد الله است و او باران را فرو می آورد و او آنچه که در رحم های آبستن است می‌داند و هیچ کس نمی‌داند که فردا چه خواهد کرد و هیچ کس نمی‌داند که به کدام سرزمین مرگش فرا می‌رسد، که تنها الله دانا و آگاه است».
[صحیح] - [بخاری روایت کرده] - [صحیح بخاری - 4627]

توضیح

کلید‌های غیب تنها نزد الله است و جز او کسی بر آن آگاه نیست، پیامبر اکرم صلى الله عليه وسلم فرمودند که کلیدها و خزائن غیب پنج چیز است: نخست: زمان برپایی قیامت را تنها الله متعال می‌داند که اشاره به علوم آخرت دارد، چرا که روز قیامت سرآغاز آن است و هنگامی که علم به نزدیک‌ترین امر نفی شود، علم به آنچه پس از آن است به طریق اولی نفی خواهد شد. دوم: زمان نزول باران را تنها الله متعال می‌داند که اشاره به امور عالم بالا دارد. اگرچه باران دارای اسباب و عللی است که بر اساس عادت، وقوع آن را نشان می‌دهد، ولی این شناخت، قطعی و یقینی نیست. سوم: آنچه در رحم‌هاست؛ از مرد یا زنده، سیاه یا سفید، کامل یا ناقص، شقی یا سعید و مانند آن. رحم به طور خاص ذکر شده زیرا اکثر مردم آن را از روی عادت می‌شناسند، با این حال شناخت حقیقت آن از هر کسی نفی شده و دیگر امور به طریق اولی ناشناخته‌اند. چهارم: آنچه در فردا رخ خواهد داد را تنها الله متعال می‌داند، این اشاره به انواع زمان و رویدادهای درون آن دارد. واژه "فردا" به کار رفته تا حقیقت آن به عنوان نزدیک‌ترین زمان نمایان شود و اگر با وجود نزدیکی، حقیقت آنچه در آن واقع می‌شود ناشناخته است - با وجود امکان وجود نشانه و علامت - آنچه دورتر است به طریق اولی ناشناخته‌تر خواهد بود. پنجم: هیچ کس نمی‌داند در کدام سرزمین جان خواهد سپرد، این اشاره به امور جهان پایین دارد، اگرچه عادت بیشتر مردم این است که در وطن خود می‌میرند، ولی این یک حقیقت قطعی نیست. حتی اگر در وطن خود بمیرد، نمی‌داند در کدام نقطه از آن به خاک سپرده خواهد شد، هرچند که آرامگاه اجدادش در آنجا باشد. «بی‌تردید، الله متعال دانایی آگاه است» بر ظاهر و باطن، نهان‌ها و اسرار احاطه دارد، این آیه انواع غیب را در بر گرفته و تمام ادعاهای باطل را باطل ساخته است.

از فوائد حدیث

1. بیان گنجینه‌های پنج‌گانه غیب که جز الله متعال کسی بر آن آگاه نیست.
2. سندی گوید: این پنج را از آنرو «کلیدهای غیب» نامیده که هر که این پنج را دارد، گویی همه غیب را دارد و اینها همان‌هایی هستند که گنجینه‌های غیب به وسیله آنها گشوده می‌شود.
3. ابن حجر از ابن ابی جمره نقل می‌کند که: به «کلیدها» تعبیر شده تا مطلب برای شنونده نزدیک شود؛ زیرا هر چه که بین تو و آن حجابی باشد، از تو پنهان است و رسیدن به معرفت آن در عادت از طریق در است و چون در بسته شود، کلید نیاز آید. و اگر چیزی که تنها از طریق اتصال [به غیب] می‌توان بر آن آگاه شد، جایگاهش دانسته نشود، چگونه خود غایب شناخته شود؟
4. ابن ابی جمره گوید: حکمت در پنج‌گانه ساختن آنها، اشاره به حصر عوالم در آنهاست.
5. الله عزوجل ممکن است به حکمت خویش، بخشی از غیب را برای پیامبران آشکار سازد.
6. این سخن ادعاهای دروغین منجمان و کاهنان را در پرداختن به علم غیب باطل می‌سازد و [می‌رساند] که هر که ادعای دانستن چیزی از آنچه الله متعال به تنهایی بر آن آگاه است کند، قطعاً خدا و پیامبرش و قرآن عظیم را تکذیب کرده است.