Hadith: Hij beval ons, wanneer wij op reis waren of onderweg, onze schoenen drie dagen en nachten niet uit te trekken, behalve bij grote onreinheid; maar wel na ontlasting, urineren of slapen.’'

عَنْ زِرِّ بْنِ حُبَيْشٍ قَالَ:
أَتَيْتُ صَفْوَانَ بْنَ عَسَّالٍ المُرَادِيَّ، أَسْأَلُهُ عَنِ المَسْحِ عَلَى الخُفَّيْنِ، فَقَالَ: مَا جَاءَ بِكَ يَا زِرُّ؟ فَقُلْتُ: ابْتِغَاءَ العِلْمِ، فَقَالَ: إِنَّ المَلاَئِكَةَ لَتَضَعُ أَجْنِحَتَهَا لِطَالِبِ العِلْمِ؛ رِضًا بِمَا يَطْلُبُ، فَقُلْتُ: إِنَّهُ حَكَّ فِي صَدْرِي المَسْحُ عَلَى الخُفَّيْنِ بَعْدَ الغَائِطِ وَالبَوْلِ، وَكُنْتَ امْرَأً مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَجِئْتُ أَسْأَلُكَ: هَلْ سَمِعْتَهُ يَذْكُرُ فِي ذَلِكَ شَيْئًا؟ قَالَ: نَعَمْ، كَانَ يَأْمُرُنَا إِذَا كُنَّا سَفْرًا أَوْ مُسَافِرِينَ أَلَّا نَنْزِعَ خِفَافَنَا ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ وَلَيَالِيهِنَّ إِلَّا مِنْ جَنَابَةٍ، لَكِنْ مِنْ غَائِطٍ وَبَوْلٍ وَنَوْمٍ، فَقُلْتُ: هَلْ سَمِعْتَهُ يَذْكُرُ فِي الهَوَى شَيْئًا؟ قَالَ: نَعَمْ، كُنَّا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي سَفَرٍ فَبَيْنَا نَحْنُ عِنْدَهُ إِذْ نَادَاهُ أَعْرَابِيٌّ بِصَوْتٍ لَهُ جَهْوَرِيٍّ: يَا مُحَمَّدُ، فَأَجَابَهُ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى نَحْوٍ مِنْ صَوْتِهِ: «هَاؤُمُ» وَقُلْنَا لَهُ: وَيْحَكَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ، فَإِنَّكَ عِنْدَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَقَدْ نُهِيتَ عَنْ هَذَا، فَقَالَ: وَاللَّهِ لاَ أَغْضُضُ، قَالَ الأَعْرَابِيُّ: المَرْءُ يُحِبُّ القَوْمَ وَلَمَّا يَلْحَقْ بِهِمْ، قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «المَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ يَوْمَ القِيَامَةِ»، فَمَا زَالَ يُحَدِّثُنَا حَتَّى ذَكَرَ بَابًا مِنْ قِبَلِ المَغْرِبِ مَسِيرَةُ عَرْضِهِ، أَوْ يَسِيرُ الرَّاكِبُ فِي عَرْضِهِ أَرْبَعِينَ أَوْ سَبْعِينَ عَامًا.
[صحيح] - [رواه الترمذي وابن ماجه وأحمد] - [سنن الترمذي: 3535]

Zirr ibn Hoebaysh (moge Allah tevreden zijn met hem) dat:
Ik ben bij Safwan ibn ‘Assal Al-Moeradi gekomen om hem te vragen over het wrijven over de voeten bij het dragen van de al-khoeffayn. Hij vroeg: ‘'Wat brengt jou hier, O Zirr?’ Ik zei: ‘'Het zoeken naar kennis.'’ Hij zei: ‘'De engelen spreiden hun vleugels over de zoeker van kennis, uit tevredenheid over hetgeen hij zoekt.’' Ik zei: ‘'Het wrijven over de schoenen na ontlasting en urineren is bij mij in het hart blijven hangen en ik was iemand van de metgezellen van de Profeet (vrede zij met hem), daarom ben ik gekomen om jou te vragen: heb je hem hierover iets horen zeggen?’ Hij zei: ‘'Ja. Hij beval ons, wanneer wij op reis waren of onderweg, onze schoenen drie dagen en nachten niet uit te trekken, behalve bij grote onreinheid; maar wel na ontlasting, urineren of slapen.’' Ik vroeg: '‘Heb je hem iets horen zeggen over het winden?'’ Hij zei: ‘'Ja. Wij waren met de Profeet (vrede zij met hem) op reis, toen een bedoeïne luid naar hem riep: “O Mohammed!” De Profeet (vrede zij met hem) antwoordde op een vergelijkbare toon: “Hier zijn zij.” Wij zeiden tegen hem: “Wees voorzichtig met je stem, want je bent bij de Profeet (vrede zij met hem) en je bent gewaarschuwd tegen dit.” Hij zei: “Bij Allah, ik zal mijn stem niet verlagen.” De bedoeïne zei: “Een mens houdt van zijn volk en wil zich bij hen voegen.” Toen zei de Profeet (vrede zij met hem): “De mens zal zijn bij degene van wie hij houdt op de Dag des Oordeels.” Hij bleef ons verder vertellen totdat hij een reisroute van de westelijke kant van het land noemde, een afstand die een rijdier in veertig of zeventig jaar aflegt.’'
[Authentiek] - [Overgeleverd door At-Tirmidhi, Ibn Maja en Ahmed] - [Soenan At-Tirmidhi - 3535]

Uitleg

Zirr ibn Hoebaish kwam bij Safwan ibn ‘Assal -moge Allah tevreden zijn met hem- om hem te vragen over het wrijven over de voeten bij het dragen van de kousen (Al-khoeffayn). Safwan vroeg: ‘'Wat brengt jou hier, O Zirr?'’ Hij zei: ‘'Het zoeken naar kennis.’' Safwan antwoordde: ‘'De engelen spreiden hun vleugels uit voor de zoeker van kennis, uit tevredenheid en eerbied voor hetgeen de zoeker van kennis verricht.’' Zirr zei: ‘'In mijn hart bleef het wrijven over de sokken na ontlasting en urineren hangen en jij bent iemand van de metgezellen van de Profeet (vrede zij met hem). Daarom ben ik gekomen om jou te vragen: "Heb je de Profeet hierover iets horen zeggen?" Safwaan zei: ‘'Ja, hij beval ons, wanneer wij op reis waren, onze sokken drie dagen en nachten niet uit te trekken bij kleine onreinheden zoals ontlasting, urineren of slapen; alleen bij grote onreinheid (zoals geslachtsgemeenschap) moesten wij ze echter uitdoen.’' Ik vroeg: ‘'Heb je hem iets horen zeggen over winden?’ Hij zei: ‘'Ja. Wij waren met de Profeet (vrede zij met hem) op reis, toen een bedoeïen hem luid riep: “O Mohammed!” De Profeet (vrede zij met hem) antwoordde met een toon die dicht bij die van hem lag: “Kom hier.” Wij zeiden tegen hem: “Wees voorzichtig met je stem, want je bent bij de Profeet (vrede zij met hem) en je bent gewaarschuwd voor het verheffen van je stem in zijn aanwezigheid.'' Maar hij antwoordde vastberaden: ‘'Bij Allah, ik zal mijn stem niet verlagen.’' Daarop zei de bedoeïen: '‘O Boodschapper van Allah, een mens kan rechtschapen mensen liefhebben, zonder hun daden te evenaren.’' De Profeet (vrede zij met hem) zei: ‘'De mens zal op de Dag des Oordeels zijn met degene van wie hij houdt.’' Zirr zei: '‘Safwan bleef ons verder vertellen, totdat hij sprak over een poort van toewijding en berouw aan de zijde van de Levant. Deze poort heeft Allah geschapen op het moment dat Hij de hemelen en de aarde schiep. De afstand ervan bedraagt wat een rijdier in veertig tot zeventig jaar zou afleggen. Deze poort zal niet gesloten worden, totdat de zon uit het westen opkomt.'' ''

De voordelen van de overlevering

1. De verdienste van het zoeken naar kennis, de hoge positie van de zoeker van kennis en de eerbiedige begroeting door de engelen.
2. Een uiteenzetting van de ijver van de tabi‘ien (de generatie na de metgezellen) in het zoeken naar kennis bij de metgezellen (moge Allah tevreden zijn met hen).
3. Het wrijven over de sokken (Al-khoeffayn) en de duur ervan: voor de reiziger drie dagen en nachten, en voor de verblijvende één dag en één nacht.
4. Het wrijven over de schoenen (Al-Khoeffayn) is alleen toegestaan bij kleine onreinheden.
5. Het is toegestaan voor degene die kennis zoekt om een geleerde te vragen of diens bewijs gebaseerd is op een tekst of op redenering en eigen ijtihad en het behoort een geleerde niet te benauwen of ongemakkelijk te voelen bij een dergelijk verzoek.
6. Het respectvol omgaan met geleerden en rechtschapen mensen en het verlagen van de stem in kring van kennis.
7. Het onderwijzen van de onwetende in goed gedrag en gedragsregels.
8. Het aansporen tot navolging van de Profeet (vrede zij met hem) in zijn geduld, voortreffelijk karakter en het aanspreken van mensen naar gelang hun kennis en begrip.
9. Al-Moebarakfoerie zei: "Het verheffen van de stem door de Profeet (vrede zij met hem) geschiedde uit medelijden, opdat het werk van de ander niet teniet zou worden gedaan door het vers: (Verhef jullie stemmen niet boven de stem van de Profeet); hij verontschuldigde zich door zijn onwetendheid en de Profeet (vrede zij met hem) verhoogde zijn stem tot het niveau van zijn eigen stem of hoger uit overmatige genegenheid."
10. Het nastreven van gezelschap van de rechtschapen en nabijheid tot hen en hun liefde.
11. An-Nawawie zei: "Het is niet noodzakelijk dat iemands positie en beloning volledig gelijk zijn aan die van de rechtschapen enkel omdat men in hun gezelschap verkeert."
12. Het openen van de deur van hoop en verwachting, het verheugen over redding en het tonen van mildheid in vermaning.
13. De uitgestrektheid van de genade van Allah, de Verhevene en het openen van de deur van berouw.
14. Het aansporen tot haast in berouw, zelfonderzoek en terugkeer tot Allah, de Verhevene.