ھەدىس: ئى ئۇسامە! ئۇنى: «لائىلاھە ئىللەللاھ» دېگەندىن كېيىن ئۆلتۈرۈۋەتتىڭمۇ؟

عن أسامة بن زيد رضي الله عنهما ، قال: بَعَثَنَا رسولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم إلى الحُرَقَةِ من جُهَيْنَةَ فَصَبَّحْنَا القَوْمَ على مِيَاهِهِم، ولَحِقْتُ أنا ورجلٌ من الأنصارِ رجلًا منهم، فلما غَشِينَاهُ، قال: لا إله إلا الله، فَكَفَّ عنه الأَنْصَارِيُّ، وطَعَنْتُهُ بِرُمْحِي حَتَّى قَتَلْتُهُ، فَلَمَّا قَدِمْنَا المدينةَ، بَلَغَ ذَلِكَ النبيَّ صلى الله عليه وسلم فقال لي: «يا أسامةُ، أَقَتَلْتَهُ بَعْدَ مَا قَالَ: لا إلهَ إلَّا اللهُ؟!» قُلْتُ: يا رسولَ اللهِ، إنما كان مُتَعَوِّذًا، فقال: «أَقَتَلْتَهُ بعد ما قال: لا إلهَ إلَّا اللهُ؟!» فَمَا زَالَ يُكَرِّرُهَا عَلَيَّ حتى تَمَنَّيْتُ أَنِّي لم أَكُنْ أَسْلَمْتُ قَبْلَ ذَلِكَ اليَوْمِ. وفي رواية: فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم : «أَقَالَ: لا إلهَ إلا اللهُ وَقَتَلْتَهُ؟!» قُلْتُ: يا رسولَ اللهِ، إنما قَالَهَا خَوْفًا من السِّلَاحِ، قال: «أَفَلَا شَقَقْتَ عَنْ قَلْبِهِ حَتَّى تَعْلَمَ أَقَالَهَا أَمْ لَا؟!» فَمَا زَالَ يُكَرِّرُهَا حَتَّى تَمَنَّيْتُ أَنِّي أَسْلَمْتُ يَوْمَئِذٍ. وعن جندب بن عبد الله رضي الله عنه : أن رسول الله صلى الله عليه وسلم بَعَثَ بَعْثًا مِن المسلمينَ إلى قومٍ من المشركينَ، وأنهم الْتَقَوا، فَكَانَ رجلٌ مِن المشركينَ إذا شَاءَ أَنْ يَقْصِدَ إلى رجلٍ مِن المسلمينَ قَصَدَ له فَقَتَلَهُ، وأَنَّ رجلًا مِن المسلمينَ قَصَدَ غَفْلَتَهُ. وكُنَّا نَتَحَدَّثُ أَنَّهُ أسامةُ بْنُ زيدٍ، فَلَمَّا رَفَعَ عَلَيْهِ السَّيْفَ، قال: لا إلهَ إلا اللهُ، فَقَتَلَهُ، فجاءَ البَشِيرُ إلى رسولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَسَأَلَهُ وأَخْبَرَهُ، حتى أَخْبَرَهُ خَبَرَ الرجلِ كَيْفَ صَنَعَ، فَدَعَاهُ فَسَأَلَهُ، فقال: «لِمَ قَتَلْتَهُ؟» فقال: يا رسولَ اللهِ، أَوْجَعَ في المسلمينَ، وقَتَلَ فُلانًا وفُلانًا، وسَمَّى له نَفَرًا، وإِنِّي حَمَلْتُ عليهِ، فَلَمَّا رَأَى السَّيْفَ، قال: لا إلهَ إلا اللهُ. قال رسولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم : «أَقَتَلْتَهُ؟» قال: نعم. قال: «فَكَيْفَ تَصْنَعُ بلا إلهَ إلا اللهُ، إذا جَاءَتْ يَومَ القِيَامَةِ؟» قال: يا رسولَ اللهِ، اسْتَغْفِرْ لِي. قال: «وكَيْفَ تَصْنَعُ بلا إلهَ إلا اللهُ إذا جَاءَتْ يَوْمَ القِيَامَةِ؟» فجعل لا يَزِيدُ على أَنْ يقولَ: «كَيْفَ تَصْنَعُ بلا إلهَ إلا اللهُ إذا جَاءَتْ يَوْمَ القيامةِ».
[صحيح] - [حديث أسامة بن زيد رضي الله عنه: رواه البخاري (5/ 144 رقم4269) (9/ 4 رقم6872)، ومسلم (1/ 97 رقم96). والرواية الثانية: رواها مسلم (1/ 97 رقم96). حديث جندب رضي الله عنه: رواه مسلم (1/ 97 رقم97)]

ئۇسامە ئىبنى زەيد رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ مۇنداق رىۋايەت قىلىدۇ: پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم بىزنى جۇھەينە قەبىلىسىدىن ھۇرەقە جەمەتىگە ئەۋەتتى. ئۇلارنىڭ سۇ مەنبەلىرىگە سەھەر ۋاقتىدا ھۇجۇم قىلىپ، ئۇلارنى مەغلۇب قىلدۇق. بىر ئەنسارى بىلەن ئىككىمىز بىر ئادەمنى قوغلاپ يېتىشىۋېلىپ، ئارىغا ئېلىۋالغان چېغىمىزدا، ئۇ: لائىلاھە ئىللەللاھ «بىر ئاللاھتىن باشقا ئىلاھ يوق»، دېۋىدى، ئەنسارى توختىدى، لېكىن مەن نەيزەم بىلەن ئۇنى ئۆلتۈرۈۋەتتىم. مەدىنىگە كەلگەن چاغدا، پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم بۇ ئەھۋالدىن خەۋەر تېپىپ: ئى ئۇسامە! ئۇنى: «لائىلاھە ئىللاللاھ» دېگەندىن كېيىن ئۆلتۈرۈۋەتتىڭمۇ؟ دەپ سورىدى. مەن: ئۇ جېنىنى قۇتۇلدۇرۇپ قېلىش ئۈچۈن شۇنداق دېدى، دېگىنىمدە. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام سۆزىنى قايتاـ قايتا تەكرارلىدى. ھەتتا مەن ئۆز ـ ئۆزەمگە: شۇ كۈندىن ئىلگىرى مۇسۇلمان بولمىغان بولسامچۇ! دەپ كەتتىم. يەنە بىر رىۋايەتتە رەسۇلۇللاھ مۇنداق دېگەن: «لا ئىللاھە ئىللەللاھ» دەپ تۇرسا ئۆلتۈرىۋەتتىڭمۇ؟ دېدى. مەن: ئى رەسۇلۇللاھ! ئۇ قورالدىن قورقۇپ شۇنداق دېگەن تۇرسا؟ دېسەم، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام: چىن دىلىدىن دېدىمۇ ياكى قورقۇپ دېدىمۇ، سەن بۇنى بىلىش ئۈچۈن ئۇنىڭ يۈرىكىنى يېرىپ باقتىڭمۇ؟! دېدى. پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم بۇ سۆزنى بىر قانچە قېتىم تەكرارلىغانىدى، مەن ئۆز-ئۆزەمگە: بۈگۈنگە قەدەر مۇسۇلمان بولمىغان بولسامچۇ، دەپ كەتتىم. جۇندۇب ئىبنى ئابدۇللاھ رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ رىۋايەت قىلىپ مۇنداق دېگەن: رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم بىر توپ مۇشرىكلارغا قارشى جىھاد قىلىشقا مۇسۇلمانلاردىن بىر قوشۇن ئەۋەتتى، ئۇلار جەڭگاھ تۈزۈپ جەڭ باشلاندى، مۇشرىكلاردىن بىرى مۇسۇلمانلار ئىچىدىن خالىغىنىنى پەيلەپ تۇرۇپ ئۆلتۈرەتتى. مۇسۇلمانلاردىن بىرى «بىز ئۇنى ئۇسامە شۇ دەيتتۇق» ئۇنى ئۇشتۇمتۇت تۇتىۋېلىپ كاللىسىنى ئېلىش ئۈچۈن قىلىچىنى كۆتۈرگەندە ئۇ: لا ئىلاھە ئىللەللاھ، دېدى. شۇنداقتىمۇ ئۇنى ئۆلتۈرۋەتتى. رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمگە زەپەر خەۋىرىنى يەتكۈزگۈچى كەلگەندە رەسۇلۇللاھ ئۇنىڭدىن جەڭ توغۇرلۇق سورىغان ئىدى، ئۇ كىشى جەڭ تەپسىلاتىنى بايان قىلىپ بەردى ۋە بۇ ۋەقەلىكنىمۇ بايان قىلىپ بەردى. رەسۇلۇللاھ ئۇ كىشىنى چاقىرىتتى ۋە ئۇنىڭدىن: نېمە ئۈچۈن ئۇنى ئۆلتۈردۈڭ؟ دەپ سورىدى. ئۇ كىشى: ئى رەسۇلۇللاھ ئۇ مۇسۇلمانلارغا كۆپ تالاپەت يەتكۈزدى، پالانچى، پالانچىنى ئۆلتۈرۋەتتى، دەپ بىر قانچە كىشىنى ساناپ بەردى، ئۇ: مەن ئۇنى تۇتىۋالغاندا قىلىچنى كۆرۈپ «لا ئىلاھە ئىللەللاھ» دېدى، دېگەندە رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم: ئۇنى ئۆلتۈرۋەتتىڭمۇ؟ دېدى. ئۇ كىشى: ھەئە، دېگەندە. رەسۇلۇللاھ: قىيامەت كۈنىدە ئۇ لا ئىلاھە ئىللەللاھ، دېگەن سۆز بىلەن كەلسە سەن نېمەمۇ قىلارسەن؟ دېدى. ئۇ كىشى ئى رەسۇلۇللاھ ماڭا ئاللاھ تائالادىن مەغپىرەت تەلەپ قىلسىلا، دېگەندە. رەسۇلۇللاھ: قىيامەت كۈنىدە ئۇ: لا ئىلاھە ئىللەللاھ، دېگەن سۆز بىلەن كەلسە سەن نېمەمۇ قىلارسەن؟ دېدى. رەسۇلۇللاھ: قىيامەت كۈنىدە ئۇ: لا ئىلاھە ئىللەللاھ، دېگەن سۆز بىلەن كەلسە سەن نېمەمۇ قىلارسەن؟ دېگەن بۇ سۆزنى كۆپ تەكرارلىدى
[سەھىھ(بەش شەرت تولۇق بولغادا ھەدىس سەھىھ بولىدۇ)] - [مۇسلىم بۇ ھەدىسنى ئىككى ئىسنادتا رىۋايەت قىلغان - ھەدىسنى بۇخارى ۋە مۇسلىم بىردەك قوبۇل قىلغان]

شەرھىسى

پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم ئۇسامە ئىبنى زەيدنى بىر قوشۇنغا قۇماندان قىلىپ ئەۋەتتى. ئۇلار دۈشمەن بىلەن ئۇچراشقاندا ئۇلار گىرەلىشىپ جەڭ قىلدى، شۇ ئارىدا مۇشرىكلاردىن بىرى قاچتى، ئۇنىڭ كەينىدىن ئۇسامە ۋە بىر ئەنسارى ئۇنى ئۆلتۈرۈش ئۈچۈن قوغلىدى، ئۇنىڭغا يىتىشىۋالغاندا ئۇ مۇشرىك: «لا ئىلاھە ئىللەللاھ» دېدى. ئەنسارى بولسا: ئۇ «لا ئىلاھە ئىللەللاھ» دېگەندىن كىيىن ئۇنىڭدىن قولىنى تارتتى، ئەمما ئۇسامە ئۇنى ئۆلتۈرۋەتتى. ئۇلار مەدىنىگە قايىتقاندا بۇ خەۋەر پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمگە يەتتى. رەسۇلۇللاھ ئۇسامەگە: «لا ئىلاھە ئىللەللاھ» دېسىمۇ ئۆلتۈرۋەتتىڭمۇ؟ دېگەندە. ئۇسامە: شۇنداق، ئەمما ئۇ ئۆلۈمدىن قورقۇپ، جېنىنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن شۇنداق دېدى، ئى رەسۇلۇللاھ، دېدى. رەسۇلۇللاھ: «لا ئىلاھە ئىللەللاھ» دېسىمۇ ئۆلتۈرۋەتتىڭمۇ؟ دېگەندە. ئۇسامە: شۇنداق، ئەمما ئۇ جېنىنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن شۇنداق دېگەن، ئۇ مۇسۇلمانلاردىن كۆپ كىشىلەرنى يارىلاندۇردى، پالانچى پالانچىلارنى ئۆلتۈرۋەتتى، دېدى. پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم ئۇنىڭغا: سەن بۇنداق جەزىملەشتۈرگۈدەك ئۇنىڭ قەلبىنى يېرىپ باققانمىدىڭ؟ قىيامەت كۈنىدە ئۇ «لا ئىلاھە ئىللەللاھ» دېگەن سۆزنى كۆتۈرۈپ كەلسە سەن نېمىمۇ قىلارسەن، ئۇ كۈندە «لا ئىلاھە ئىللەللاھ» دېگەن سۆزنى كۆتۈرۈپ كەلسە، تەۋھىد كەلىمىسىنى ئېيتقان كىشىنى نېمە سەۋەبتىن ئۆلۈردۈڭ دەپ سورالساڭ، كىم ساڭا شاپائەت قىلار، كىم سنى قوغدا ۋە مۇداپىئە قىلار، دېدى. ئۇسامە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ: مەن بۇندىن ئىلگىرى مۇسۇلمان بولماي، بۈگۈن مۇسۇلمان بولغان بولسامچۇ، دەپ ئارزۇ قىلىپ كەتتى. چۈنكى ئۇ ئىلگىرى مۇسۇلمان بولماي بۈگۈن ئىسلامغا كىرگەن بولسا، ئاللاھ تائالا ئۇنىڭ ئىلگىرىكى قىلغان گۇناھلىرىنى كەچۈرۈم قىلغان بولاتتى. لېكىن ئۇ، بۇ قىلمىشىنى مۇسۇلمان تۇرۇپ قىلغان. شەرىئەت قائىدىسىدە: مۇسۇلمان بولۇش، ئىلگىرى قىلىنغان گۇناھلارنىڭ تامامىسىنى يۇيىدۇ