Hadith: ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបញ្ចុះអាយ៉ាត់៖ “អ្នកណាដែលមិនកាត់សេចក្ដីតាមអ្វីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមក ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលប្រឆាំង”។}

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُما قَالَ:
إِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ أَنْزَلَ: {وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللهُ فَأُولَئِكَ هُمِ الْكَافِرُونَ} [المائدة: 44] وَ {فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ} [المائدة: 45] وَ {فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ} [المائدة: 47] ، قَالَ: قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: أَنْزَلَهَا اللهُ فِي الطَّائِفَتَيْنِ مِنَ اليَهُودِ، وَكَانَتْ إِحْدَاهُمَا قَدْ قَهَرَتِ الأُخْرَى فِي الجَاهِلِيَّةِ، حَتَّى ارْتَضَوْا وَاصْطَلَحُوا عَلَى أَنَّ كُلَّ قَتِيلٍ قَتَلَتْهُ العَزِيزَةُ مِنَ الذَّلِيلَةِ فَدِيَتُهُ خَمْسُونَ وَسْقًا، وَكُلَّ قَتِيلٍ قَتَلَتْهُ الذَّلِيلَةُ مِنَ العَزِيزَةِ فَدِيَتُهُ مِائَةُ وَسْقٍ، فَكَانُوا عَلَى ذَلِكَ حَتَّى قَدِمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ المَدِينَةَ، وَذَلَّتِ الطَّائِفَتَانِ كِلْتَاهُمَا لِمَقْدَمِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، ورَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمَئِذٍ لَمْ يَظْهَرْ، وَلَمْ يُوطِئْهُمَا عَلَيْهِ، وَهُوَ فِي الصُّلْحِ، فَقَتَلَتِ الذَّلِيلَةُ مِنَ العَزِيزَةِ قَتِيلًا، فَأَرْسَلَتِ العَزِيزَةُ إِلَى الذَّلِيلَةِ: أَنِ ابْعَثُوا إِلَيْنَا بِمِائَةِ وَسْقٍ، فَقَالَتِ الذَّلِيلَةُ: وَهَلْ كَانَ هَذَا فِي حَيَّيْنِ قَطُّ دِينُهُمَا وَاحِدٌ، وَنَسَبُهُمَا وَاحِدٌ، وَبَلَدُهُمَا وَاحِدٌ، دِيَةُ بَعْضِهِمْ نِصْفُ دِيَةِ بَعْضٍ؟ إِنَّا إِنَّمَا أَعْطَيْنَاكُمْ هَذَا ضَيْمًا مِنْكُمْ لَنَا، وَفَرَقًا مِنْكُمْ، فَأَمَّا إِذْ قَدِمَ مُحَمَّدٌ فَلَا نُعْطِيكُمْ ذَلِكَ، فَكَادَتِ الحَرْبُ تَهِيجُ بَيْنَهُمَا، ثُمَّ ارْتَضَوْا عَلَى أَنْ يَجْعَلُوا رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَيْنَهُمْ، ثُمَّ ذَكَرَتِ العَزِيزَةُ، فَقَالَتْ: وَاللهِ مَا مُحَمَّدٌ بِمُعْطِيكُمْ مِنْهُمْ ضِعْفَ مَا يُعْطِيهِمْ مِنْكُمْ، وَلَقَدْ صَدَقُوا، مَا أَعْطَوْنَا هَذَا إِلَّا ضَيْمًا مِنَّا، وَقَهْرًا لَهُمْ، فَدُسُّوا إِلَى مُحَمَّدٍ مَنْ يَخْبُرُ لَكُمْ رَأْيَهُ: إِنْ أَعْطَاكُمْ مَا تُرِيدُونَ حَكَّمْتُمُوهُ، وَإِنْ لَمْ يُعْطِكُمْ حَذِرْتُمْ فَلَمْ تُحَكِّمُوهُ، فَدَسُّوا إِلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَاسًا مِنَ المُنَافِقِينَ لِيَخْبُرُوا لَهُمْ رَأْيَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَلَمَّا جَاءَ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَخْبَرَ اللهُ رَسُولَهُ بِأَمْرِهِمْ كُلِّهِ وَمَا أَرَادُوا، فَأَنْزَلَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ {يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الذِينَ قَالُوا آمَنَّا} [المائدة: 41] إِلَى قَوْلِهِ: {وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللهُ فَأُولَئِكَ هُمِ الْفَاسِقُونَ} [المائدة: 47] ثُمَّ قَالَ فِيهِمَا: وَاللهِ نَزَلَتْ، وَإِيَّاهُمَا عَنَى الله عَزَّ وَجَلَّ.
[حسن] - [رواه أحمد] - [مسند أحمد: 2212]

អំពី អ៊ិពនូអាប់ហ្ពាស រទអ បាននិយាយថា៖
ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបញ្ចុះអាយ៉ាត់៖ “អ្នកណាដែលមិនកាត់សេចក្ដីតាមអ្វីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមក ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលប្រឆាំង”។} [អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ:៤៤] “អ្នកទាំងនោះគឺជាពួកដែលបំពាន”។ [អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ:៤៥] និង “អ្នកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលល្មើសនឹងបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះ”។ [អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ:៤៧]។ គាត់បាននិយាយថា៖ អ៊ិពនូអាប់ហ្ពាស បាននិយាយថា៖ អល់ឡោះបានបញ្ចុះអាយ៉ាត់នេះទាក់ទងនឹងពួកយូដាពីរក្រុម។ ក្នុងសម័យកាលជើហ៊ីលីយ៉ះ(មុនឥស្លាម) ក្រុមមួយបានបង្ក្រាបក្រុមមួយទៀត រហូតដល់ពួកគេបានព្រមព្រៀង និងចងសម្ព័ន្ធភាពគ្នាថា ជនរងគ្រោះណាពីក្រុមទន់ខ្សោយដែលត្រូវក្រុមខ្លាំងសម្លាប់ ត្រូវបង់សំណងចំនួនហាសិបវ៉ាសុក។ ចំណែកឯជនរងគ្រោះពីក្រុមខ្លាំងណាដែលត្រូវក្រុមទន់ខ្សោយសម្លាប់ គឺត្រូវបង់សំណងចំនួនមួយរយវ៉ាសុក។ ពួកគេនៅតែប្រកាន់ខ្ជាប់បែបនេះ រហូតដល់ពេលដែលណាពី សអវ មកដល់ក្រុងម៉ាទីណះ។
-

Explanation

ក្នុងចំណោមពួកយូដានៃក្រុងម៉ាទីណះ គឺមានអម្បូរគូរ៉យហ្សោះ និងអម្បូរអាន់ណាហ្ទៀរ។ ក្នុងសម័យកាលជើហ៊ីលីយ៉ះ(មុនឥស្លាម) ក្រុមមួយបានបង្ក្រាបក្រុមមួយទៀត រហូតដល់ពួកគេបានព្រមព្រៀង និងស្រុះស្រួលគ្នាថា រាល់ជនរងគ្រោះពីក្រុមទន់ខ្សោយ ជាក្រុមដែលចាញ់ដែលត្រូវក្រុមខ្លាំង ជាក្រុមដែលឈ្នះសម្លាប់ គឺត្រូវទទួលសំណងចំនួនហាសិបវ៉ាសុក។ ចំណែកឯរាល់ជនរងគ្រោះពីក្រុមខ្លាំងដែលត្រូវក្រុមទន់ខ្សោយសម្លាប់ គឺត្រូវទទួលបានសំណងគុណនឹងពីរ ពោលគឺមួយរយវ៉ាសុក។ មួយវ៉ាសុក ស្មើនឹងហុកសិបសក។ ពួកគេនៅតែអនុវត្តបែបនេះ រហូតដល់ពេលដែលណាពី ﷺ មកដល់ក្រុងម៉ាទីណះក្នុងនាមជាជនចំណាកស្រុក ហើយក្រុមទាំងពីរនាក់បានដាក់ខ្លួនចុះចូលក្រោមចំណុះរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ ។ នៅពេលនោះ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ មិនទាន់ទទួលបានជ័យជម្នះលើសត្រូវណាមួយរបស់លោកនោះឡើយ ហើយលោកក៏មិនបានបង្ខំក្រុមទាំងពីរឲ្យគោរពតាមលោកនោះដែរ ព្រោះពេលនោះ គឺជាឆ្នាំដំបូងនៃចំណាកស្រុក ខណៈដែលលោកស្ថិតនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនៅឡើយ។ ពេលមួយ ក្រុមទន់ខ្សោយបានសម្លាប់មនុស្សម្នាក់ពីក្រុមដែលខ្លាំង។ ពេលនោះ ក្រុមខ្លាំងបានបញ្ជូនសារទៅកាន់ក្រុមទន់ខ្សោយថា៖ សូមពួកអ្នកបញ្ជូនសំណងមួយរយវ៉ាសុកមកកាន់ពួកយើងដូចដែលបានឯកភាពគ្នា។ ក្រុមទន់ខ្សោយបានតបវិញថា៖ .......................................។ សាសនារបស់គេទាំងពីរ គឺតែមួយ ពូជសាសន៍របស់គេទាំងពីរ គឺតែមួយ ហើយទឹកដីរបស់ពួកគេក៏តែមួយ ប៉ុន្តែសំណងបែរជាទទួលបានត្រឹមពាក់កណ្តាលនៃភាគីម្ខាងទៀតឬ? តាមពិត ការដែលពួកយើងផ្តល់ឲ្យពួកអ្នកបែបនេះ គឺជាការបំពានរបស់ពួកអ្នកមកលើពួកយើង ហើយពួកយើងខ្លាចពួកអ្នកប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកឯនៅពេលដែលមូហាំម៉ាត់មកដល់ហើយនោះ ពួកយើងមិនព្រមផ្តល់ឲ្យពួកអ្នកនេះបែបនោះទៀតឡើយ។ នៅពេលនោះ សង្គ្រាមស្ទើរតែផ្ទុះឡើងរវាងភាគីទាំងពីរ។ ក្រោយមក ពួកគេបានឯកភាពគ្នាឲ្យរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ ធ្វើជាអ្នកកាត់សេចក្តីរវាងពួកគេ។ បន្ទាប់មក ក្រុមខ្លាំងបានពិចារណាថា៖ សូមស្បថនឹងអល់ឡោះ! មូហាំម៉ាត់នឹងមិនឲ្យពួកគេផ្ដល់ឲ្យពួកអ្នកទ្វេដងនៃអ្វីដែលគេឲ្យពួកអ្នកផ្តល់ទៅពួកគេនោះឡើយ។ ពួកគេពិតជានិយាយត្រូវ។ ការដែលពួកយើងផ្ដល់ឲ្យបែបនេះ គឺជាការបំពានពីសំណាក់ពួកយើង និងជាការគាបសង្កត់លើពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកបញ្ជូនអ្នកស៊ើបការទៅកាន់មូហាំម៉ាត់ សអវ ដើម្បីឲ្យគេនាំគំនិតរបស់លោកឲ្យពួកអ្នក។ ប្រសិនបើមូហាំម៉ាត់ផ្ដល់ឲ្យពួកអ្នកនូវអ្វីដែលពួកអ្នកចង់បាន ពួកអ្នកឲ្យគេកាត់សេចក្តីឲ្យចុះ។ តែប្រសិនបើគេមិនផ្ដល់ឲ្យពួកអ្នកតាមអ្វីដែលពួកអ្នកចង់បានទេ ចូរពួកអ្នកបោះបង់គេចុះ ហើយកុំឲ្យគេកាត់សេចក្តីឲ្យពួកអ្នក។ ដូច្នេះ ពួកគេក៏បានបញ្ជូនមនុស្សមួយក្រុមពីក្នុងចំណោមពួកពុតត្បុត(មូណាហ្វិក)ឲ្យទៅស៊ើបការពីរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ ដើម្បីមកប្រាប់ពួកគេពីគំនិតរបស់រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ ។ នៅពេលដែលគេបានទៅដល់រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ អល់ឡោះជាម្ចាស់បានបញ្ចុះវ៉ាហ៊ី និងបានប្រាប់អ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ពីរឿងរបស់ពួកគេទាំងអស់ ហើយនិងអ្វីដែលពួកគេចង់បាន។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានបញ្ចុះអាយ៉ាត់នៅក្នុងស៊ូរ៉ោះ អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ៖ “يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا” (ឱអ្នកនាំសារ! ចូរកុំព្រួយបារម្ភដោយសារតែពួកដែលប្រញាប់ប្រញាល់ទៅរកភាពគ្មានជំនឿក្នុងចំណោមពួកដែលបាននិយាយថា៖ ពួកយើងមានជំនឿ)។ (អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ៖៤១) រហូតដល់បន្ទូលរបស់ទ្រង់៖ “وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللهُ فَأُولَئِكَ هُمِ الْفَاسِقُونَ” (ហើយជនណាដែលមិនកាត់សេចក្ដីតាមអ្វីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមក ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលល្មើសនឹងបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះ)។ (អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ៖៤១)។ បន្ទាប់មក អ៊ិពនូអាប់ហ្ពាស រទអ បាននិយាយថា៖ សូមស្បថនឹងអល់ឡោះ! ចំពោះក្រុមទាំងពីរនេះហើយដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានបញ្ចុះនូវបន្ទូលរបស់ទ្រង់៖ “وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللهُ فَأُولَئِكَ هُمِ الْكَافِرُونَ” (ហើយជនណាដែលមិនកាត់សេចក្ដីតាមអ្វីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមក ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលគ្មានជំនឿ”។ [អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ:៤៤]។ “...فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ” (ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលបំពាន”។ [អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ:៤៥] និង “...فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ” (ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលល្មើសនឹងបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះ”។ [អាល់ម៉ាអ៊ីហ្ទះ:៤៧]។ ហើយពួកគេទាំងពីរក្រុមនេះឯងដែលអល់ឡោះចង់សំដៅ។

Benefits from the Hadith

1. បញ្ជាក់ថា ពួកយូដាបានដឹងពីសច្ចភាពរបស់ណាពី សអវ និងភាពស្មោះត្រង់របស់លោក។
2. បញ្ជាក់ពីល្បិចកលរបស់ពួកយូដា និងការបំពានរបស់ពួកគេ សូម្បីចំពោះខ្លួនឯង។
3. អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានប្រាប់ថា ជាការពិតណាស់ សម្រាប់ពួកយូដានឹងទទួលនូវភាពអាម៉ាស់នៅក្នុងលោកិយ និងទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៅថ្ងៃបរលោក។
4. ការមិនកាត់សេចក្តីតាមអ្វីដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានបញ្ចុះមក និងមិនពេញចិត្តចំពោះការកាត់សេចក្តីរបស់ណាពី សអវ គឺជាភស្តុតាងបញ្ជាក់ពីការប្រឆាំង បំពាន និងល្មើសនឹងបទបញ្ជាអល់ឡោះ។
5. ភាពគ្រោះថ្នាក់របស់ពួកពុតត្បុត(មូណាហ្វិក) និងការសហការគ្នារបស់ពួកគេជាមួយនឹងពួកយូដា។