بروز رسانی: هنگامی که رسول الله صلى الله عليه وسلم غذايی می خورد، سه انگشت خود را می ليسيد.

عن أنس بن مالك رضي الله عنه عن رسول الله صلى الله عليه وسلم أنه كان إذا أكل طعاما، لعق أصابعه الثلاث. قال: وقال: «إذا سقطت لُقمة أحدكم فليُمِطْ عنها الأذى، وليأكلها ولا يَدَعْهَا للشيطان» وأمر أن تُسْلَتَ القَصْعَةُ، قال: «فإنكم لا تدرون في أيِّ طعامكم البركة» وعن جابر بن عبد الله رضي الله عنه أن رسولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قالَ: "إنّ الشيطانَ يَحضُرُ أحدَكُم عندَ كلِ شيءٍ من شَأنِه، حتى يَحضُرَهُ عندَ طعامِهِ، فإذا سَقطتْ لقمةُ أحدِكُم فليَأخُذْها فَلْيُمِطْ ما كانِ بها من أذى، ثم ليَأكُلْها ولا يَدَعْها للشيطانِ، فإذا فَرَغَ فليَلْعَقْ أصابعَهُ، فإنه لا يَدري في أيِّ طَعامه البركة"
[صحيحان] - [حديث أنس رواه مسلم. حديث جابر رواه مسلم]

از انس بن مالک رضی الله عنه روایت است که چون رسول الله صلی الله علیه وسلم غذایی می خورد، سه انگشت خود را می ليسيد. انس می گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «إِذَا سَقطَتْ لُقْمَةُ أَحَدِكُم، فَلْيُمِطْ عَنْها الأَذى، ولْيأْكُلْها، وَلا يَدَعْها للشَّيْطَانِ»: «هرگاه لقمه ی يکی از شما افتاد، آن را بردارد و از خاک و خاشاک پاکش نمايد و سپس بخورد و آن را برای شيطان نگذارد». و نيز به پاک کردنِ ظرف غذا با انگشتان دستور داد و فرمود: «فَإِنَّكُمْ لا تَدْرُونَ في أَيِّ طَعامِكُمُ البَركَةُ»: «شما نمی دانيد برکت در کدامين قسمت از غذای شماست». و از جابر رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إِنَّ الشَّيْطَانَ يَحضُرُ أَحدَكُم عِند كُلِّ شَيءٍ مِنْ شَأْنِهِ، حتّى يَحْضُرُهُ عِندَ طعَامِهِ، فَإِذا سَقَطَتْ لُقْمةُ أَحَدِكم فَليَأْخذْهَا فَلْيُمِطْ ما كانَ بِهَا مِن أَذىً، ثُمَّ ليَأْكُلْهَا ولا يَدَعها للشَّيْطَانِ، فإذا فَرغَ فَلْيلْعَقْ أَصابِعِهُ فإِنَّه لا يدري فِي أَيِّ طعامِهِ البرَكَةُ»: «شيطان در هر کاری که انجام می دهيد، نزدتان حاضر می شود؛ حتی هنگام غذا خوردن؛ لذا هرگاه لقمه ی يکی از شما به زمين افتاد، آن را از خاک و خاشاک پاک کند و سپس بخورد و آن را برای شيطان نگذارد و پس از غذا خوردن، انگشتان خود را بليسد؛ زيرا نمی داند برکت در کدام قسمت غذای اوست».
[هر دو روایت آن صحیح است] - [هر دو روایت را مسلم آورده است]

شرح

این حدیث در مورد شیطان هشدار داده و یادآوری می کند که همواره شیطان در تصرفات انسان همراه او می باشد؛ بنابراین لازم است از او پرهیز و دوری شود؛ و فریب مواردی را نخورد که برای او مزین و آراسته می کند. در غذایی که برای انسان حاضر می شود برکت است؛ اما نمی داند این برکت در غذایی است که خورده یا در مقداری از غذا که در ظرف باقی مانده یا در انگشتان وی می باشد یا در لقمه ای که از دستش افتاده است؛ لذا شایسته است مراقب همه ی این موارد باشد تا به برکت موجود در غذا دست یابد. اصل برکت افزایش و ثبوت خیر و سود بردن از آن می باشد؛ مراد از آن در اینجا چیزی است که با آن تغذیه می شود و از هرگونه اذیت و آزار سالم بوده و باعث تقویت انسان جهت اطاعت از الله متعال می گردد؛ پزشکان به این مساله اشاره دارند که انگشتان به هنگام غذا خوردن ترشحی آزاد می کنند که به هضم غذا کمک می کند.