بروز رسانی: حرام بودن مشروب نازل شده است و مشروب از پنج چيز گرفته می شود: از انگور، خرما، عسل، گندم و جو.

عن عَبْدُ الله بن عمر رضي الله عنهما أن عمر قال -على منبر رسول الله- صلى الله عليه وسلم : "أما بعد، أيها الناس، إنه نزل تحريم الخمر وهي من خمسة: مِنَ العنب، والتمر، والعسل، والحنطة، والشعير. والخمر: مَا خَامَرَ العَقْلَ. ثَلاثٌ وَدِدْتُ أَنَّ رَسُولَ الله صلى الله عليه وسلم كَانَ عَهِدَ إلَيْنَا فِيهَا عَهْداً نَنْتَهِي إلَيْهِ: الجَدُّ، والكَلالَةُ، وأَبْوَابٌ مِنَ الرِّبَا".
[صحيح] - [متفق عليه]

از عبدالله بن عمر رضی الله عنهما روایت است که عمر رضى الله عنه بر منبر رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: اما بعد، ای مردم، حرام بودن مشروب نازل شده است و مشروب از پنج چيز گرفته می شود: از انگور، خرما، عسل، گندم و جو؛ ولی هر چيزی که عقل را مختل کند مشروب است. دوست داشتم رسول الله صلى الله عليه وسلم در سه مورد از ما عهد و پيمان می گرفت تا به آن عمل کنيم و اختلافی نداشته باشيم: مساله ميراث جد و حکم ميراث کسی که هنگام فوتش نه پدر دارد و نه فرزند (کلاله) و برخی از مسايل مربوط به ربا.
[صحیح است] - [متفق علیه]

شرح

عمر بن خطاب رضی الله عنه در مسجد رسول الله صلی الله علیه وسلم و بر منبر ایشان به ایراد سخنرانی می پردازد و بیان می دارد که: خمر چیزی است که عقل انسان را زایل گرداند. و تنها مخصوص انگور نیست؛ بلکه شراب مست کننده ای که از خرما یا عسل یا گندم ساخته شده باشد، شامل می شود. در ادامه سه مساله را ذکر می کند که در مورد آنها اختلاف داشته اند؛ و آروز می کند ای کاش رسول الله صلی الله علیه وسلم در زمان حیاتش در مورد آنها از ایشان عهد و پیمان می گرفت تا مطابق آن عمل کرده و اختلافی نداشته باشند؛ و آنها عبارتند از: میراث جد و میراث هر مرده ای که نه فرزندی دارد و نه پدری؛ و برخی از مسایل مربوط به ربا؛ الحمدلله حکم این سه مساله معلوم است و این بدان معنا نیست که رسول الله صلی الله علیه وسلم آنها را بیان نکرده است، بلکه رسالت را به تمام و کمال ابلاغ کرده و امانت را ادا نموده و بلکه مواردی را که پنهان بوده و مرتبه ی پایین تری از این مسایل داشته، از جانب الله متعال بیان کرده است؛ اما عمر رضی الله عنه در این موارد از نص صریح و واضحی سخن می گوید که احتمال اجتهاد در آن وجود نداشته باشد.