نخستین چیزی که میان مردم در روز قیامت دربارهٔ آن قضاوت می‌شود، مسئلهٔ خون‌هاست ریختن خون هیچ انسان مسلمانی که گواهی می دهد معبود بر حقی جز الله نیست و محمد فرستاده ی اوست، حلال نیست مگر در سه مورد. اگر کسی بدون اجازه ات سرک کشید و به داخل خانه ات نگاه کرد و تو سنگ ریزه ای به سوی او پرتاب کردی و سبب کور شدن چشمش شدی، گناهی بر تو نیست. هرکس عمدا مومنی را بکشد، تصمیم گیری در مورد قاتل به اولیای مقتول سپرده می شود؛ چه بخواهند او را بکشند و چه دیه بگیرند. و دیه ی مقتول سی شتر که وارد چهار سالگی شده اند و سی شتر که وارد پنج سالگی شده اند و چهل شتر باردار و آنچه در مورد آن صلح کنند، برای اولیای مقتول خواهد بود. هرکس برده اش را متهم به زنا کند و برده اش از آنچه آقایش می گوید، پاک و بری باشد، روز قيامت شلاق زده خواهد شد مگر اينکه سخنش در مورد او درست باشد. عمر بن الخطاب رضی الله عنه درباره ی زنی که در اثر ضربه، بچه اش را سقط کند با مردم مشورت نمود. دو زن از قبيله ی هُذيل با يکديگر درگير شدند که يکی از آنها سنگی بسوی ديگری پرتاب کرد و آن زن و جنينش را به قتل رساند. دختر بچه ای درحالی پيدا شد که سرش بين دو سنگ کوبيده شده بود. آيا مثل شتر نر برادر خود را گاز می گيری؟ ديه ای نداری. مومنان در خون های شان یکسان هستند و همگی علیه دشمن شان یکپارچه و متحد می باشند و رعایت امان کسی که از میان آنها کمترین مرتبه را دارد، بر همه ی آنها لازم است؛ بدانید و آگاه باشید که مومن در برابر کافر کشته نمی شود. و کافری که عهد و پیمانی با مسلمانان دارد مادامی که بر عهد و پیمانش پایبند باشد کشته نمی شود. و هرکس عملی را انجام دهد که موجب مجازات است، مجازات آن به خود او بازمی گردد؛ و هرکس بدعتی ایجاد کند یا بدعتگزاری را پناه دهد، لعنت الله و ملائکه و همه ی مردم به دنبال اوست. برده ای از مردم فقیر، گوش برده ای از مردم ثروتمند را برید؛ بنابراین اهل برده ای که از آنِ مردم فقیر بود، نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمده و گفتند: ای رسول خدا، ما مردمی فقیر هستیم. و رسول الله صلی الله علیه وسلم برای آنها دیه ای مشخص نکرد. رسول الله صلی الله علیه وسلم امر نمود که هرکس زخمی برداشت، قصاص نگیرد تا اینکه جراحتش خوب شود؛ وقتی جراحتی که برداشته بود خوب شد، قصاص بگیرد. از میان بندگان الله کسانی هستند که چون به الله سوگند یاد کنند، الله متعال سوگندشان را تحقق می بخشد. هرکس به صورتی نامشخص کشته شود یا با سنگ یا شلاقی کشته شود که دو گروه به سوی هم پرت می کنند، دیه ی آن دیه ی قتل خطا می باشد؛ و هرکس عمدا کسی را بکشد، قصاص می شود؛ و هرکس بین قاتل و قصاص قرار بگیرد، لعنت الله و ملائکه و همه ی مردم به دنبال اوست. سخن عمر رضی الله عنه: اگر اهل صنعاء در قتل او شرکت داشته باشند، همه ی آنها را می کشم. بدانید که هر اثر نیک و خون و مالی که از دوران جاهلیت باقیمانده، زیر پاهایم قرار دارد (باطل بوده و اعتباری ندارد) جز آب دادن به حجاج و خدمت و رسیدگی به خانه ی کعبه. «اين و اين با يکديگر برابرند». و منظورش اين بود كه انگشت کوچک و ابهام در مقدار دیه برابرند. دیه ی کافری که با مسلمانان عهد و پیمان دارد، نصف دیه ی شخص آزاد است. دیه ی قتل شبه عمد مانند دیه ی قتل عمد، مغلظه بوده و فاعل آن کشته نمی شود؛ و سبب آن وسوسه ی شیطان در بین مردم می باشد که در نتیجه ی آن بدون کینه و دشمنی و حمل سلاح، خونهایی ریخته می شود که در آنها قاتل و نوع قتل مشخص نیست. همراه پدرم نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم رفتیم که ایشان به پدرم فرمود: «این پسرت هست؟». پدرم گفت: به پروردگار کعبه سوگند، بله.