ھەدىس: ئاللاھ تائالانىڭ :«سىلەر بىلىپ تۇرۇپ ئاللاھقا شېرىك كەلتۈرمەڭلار» دېگەن ئايىتى توغرىسىدا ئىبنى ئابباس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ مۇنداق دەيدۇ: شېرىك قاراڭغۇ كېچىدە، قارا تاشنىڭ ئۈستىدە قارا چۆمۈلىنىڭ ئۆمۈلىگىنىدىنمۇ مەخپىدۇر

قول الله تعالى : {فَلا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ}. قال ابن عباس في الآية: "الأنداد: هو الشرك، أخفى من دَبِيبِ النمل على صَفَاةٍ سوداء في ظلمة الليل". وهو أن تقول: والله وحياتك يا فلان، وحياتي، وتقول: لولا كُلَيْبَةُ هذا لأتانا اللصوص، ولولا البط في الدار لأتانا اللصوص، وقول الرجل لصاحبه: ما شاء الله وشئت، وقول الرجل: لولا الله وفلان، لا تجعل فيها فلانا؛ هذا كله به شرك".
[صحيح. ملحوظة: لم نجد له حكما للألباني، ولكن قال ابن حجر: (سنده قوي). وقال سليمان آل الشيخ: (وسنده جيد). العجاب في بيان الأسباب (ص 51)، تيسير العزيز الحميد (ص587)] - [رواه ابن أبي حاتم]

ئاللاھ تائالانىڭ: «سىلەر بىلىپ تۇرۇپ ئاللاھقا شېرىك كەلتۈرمەڭلار» دېگەن ئايىتى توغرىسىدا، ئىبنى ئابباس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ مۇنداق دەيدۇ: شېرىك دېگەن: قاراڭغۇ كېچىدە، قارا تاشنىڭ ئۈستىدە قارا چۆمۈلىنىڭ ئۆمۈلىگىنىدىنمۇ مەخپىدۇر، بۇ بىر ئادەمنىڭ: ئى پالانچى! ئاللاھ بىلەن ۋە سېنىڭ ھاياتىڭ بىلەن قەسەم، مۇشۇ ئېت بولمىغان بولسا ئەلۋەتتە ئوغرى كىلەتتى، ھويلىمىزدا ئۆردەك بولمىغان بولسا ئوغرى كېرەتتى، دېگەندەك، يەنە بىر ئادەمنىڭ ئۆز ھەمراھىغا: ئاللاھ خالىسا ۋە سەن خالىساڭ دېيىشى، يەنە بىر ئادەمنىڭ: ئاللاھ ۋە پالانى بولمىسا ئۇ يەردە پالانى ئىشنى قىلمىغىن دېگىنىگە ئوخشاش مۇشۇ سۆزلەرنىڭ ھەممىسى شېرىكتۇر
[سەھىھ(بەش شەرت تولۇق بولغادا ھەدىس سەھىھ بولىدۇ)] - [ئىبنى ئەبى ھاتىم"مۇسنەد"ناملىق ئەسىرىدە رىۋايەت قىلغان]

شەرھىسى

ئاللاھ تائالا: «سىلەر بىلىپ تۇرۇپ ئاللاھقا شېرىك كەلتۈرمەڭلار» دەپ، كىشىلەرنى ئاللاھ تائالانىڭ يەككە-يىگانە ياراتقۇچى ۋە رىزىق بەرگۈچى ئىكەنلىكىنى، مۇشۇ شېرىكلەر ئاجىز-بىچارە بولۇپ ھېچ ئىشقا ئىگە بولالمايدىغانلىقىنى بىلىپ تۇرۇپ، ئاللاھقا ئوخشاش ئىلاھلارنى تۇتۇپ، ئۆزىگە قىلىنىدىغان ئىبادەتلەرنى ئۇلارغا قىلىشتىن چەكلىدى. ئىبنى ئابباس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ شېرىكلەرنى تونۇشتۇرۇپ: شېرىك قاراڭغۇ كېچىدە، قارا تاشنىڭ ئۈستىدە قارا چۈمۈلىنىڭ ئۆمۈلىگىنىدىنمۇ مەخپىدۇر دەپ مىساللىرىنى بايان قىلدى، ئۇ: ئاللاھنىڭ غەيرى بىلەن قەسەم قىلىش، ئۇنىڭدىنمۇ كاتتا بولغىنى ئۇ نەرسىنى ئاللاھقا شېرىك قىلىش، سىنىڭ: «ئاللاھ بىلەن ۋە ھاياتىم بىلەن قەسەم» دېگىنىڭ، ياكى سەۋەب قىلغۇچىغا قارىماي سەۋەبكە قارىغىنىڭ، ئىشنى ئاللاھقا قايتۇرماي: «مۇشۇ كۈچۈك بولمىغان بولسا ئوغرى كىرەتتى»، «ھويلىمىزدا بىزنى ئاگاھلاندۇرىدىغان ئۆردەك بولمىغان بولسا يات ئادەم كېرىپ ئوغرىلىق قىلاتتى» دېگىنىڭ، بىرسىنىڭ ھەمراھىغا: «ئاللاھ خالىسا ۋە سەن خالىساڭ» دېيىشى، بىرىنىڭ: «ئاللاھ ۋە پالانى بولمىسا» دېيىشى شېرىكتۇر، «ئۇنىڭدا پالانى دىگەن گەپنى قاتمىغىن!» دېدى، ئاخىرىدا: ئاشۇ سۆزلەرنىڭ ھەممىسى كىچىك شېرىكتۇر، ئەگەر ئۇ سۆزنى ئېيتقۇچى ئىشقا تەسىر كۆرسەتكۈچى ئاللاھ ئەمەس بەلكى ئادەم ياكى ئۆردەك ياكى كۈچۈك دەپ قالسا ئۇ چوڭ شېرىك بولىدۇ دەپ تەكىتلىدى