فەرموودە: هیچ زەکاتێک لەسەر مسوڵمان نییە لە خزمەتکارەکەى وئەسپەکەیدا

عن أبي هريرة رضي الله عنه أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: «ليس على المُسلِم في عبدِهِ وَلاَ فَرَسهِ صَدَقَة». وفي لفظ: «إلا زكاة الفِطر في الرقيق».
[صحيح] - [متفق عليه]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە ئەبی هورەیرەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «هیچ زەکاتێک لەسەر مسوڵمان نییە لە خزمەتکارەکەى* وئەسپەکەیدا». ولە گێڕانەوەیەکدا: «جگە لە زەکاتی سەرفیترە نەبێت ( کە واجبە) بدرێت (لە جیاتی) بەندەکە». *(خزمەتکارەکەى: مەبەست کۆیلە وبەندەیە کە لەو سەردەمەدا دەکڕان ودەبوون بە موڵکی ئەو کەسەی دەیانکڕێت)
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری]

شیکردنەوە

زەکات لەسەر بنەمای یەکسانی ودادپەروەری بنیات نراوە، بۆیە خواى گەورە واجبی کردووە کە زەکات بدرێت لەو سامانانەى کە گەشە دەکەن وئەوەى دێتە دەرەوەى زەوی وهەروەها لە شتومەکی دانراو بۆ بازرگانى بە ڕێژە ومەرجی تایبەتی خۆی. بەڵام ئەو سامانانەى کە گەشە ناکەن -کە بەکاردێن- زەکاتیان لێ نادرێت چونکە مسوڵمان بۆ خۆی بەکاریدەهێنێت وەکو ئەو شتانەى سواری دەبێت بۆ هاتوچۆ وەکو وشتر وئەسپ وئۆتۆمبێل وهەروەها ئەو کەسانەى بۆ خزمەتکردن کڕیویانیەتی وەکو کۆیلە وخزمەتکار، و بەهەمان شێوە ڕاخەر ودەفر وهەموو ئەو شتانەى بەکاریدەهێنێت. بەڵام لە زەکاتی سەرفیترەدا دەبێت لەجیاتی خزمەتکار (کۆیلە:بەندە) بدرێت ئەگەرچیش بۆ بازرگانی بەکار نایەت، چونکە زەکاتی سەرفیترە پەیوەستە بە لاشەوە نەک بە سامانەوە.