නබි වදන: සලාතයේදී යමක් තමන්ට දැනුනු බව අනුමාන කරන මිනිසෙක් ඒ ගැන නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා වෙත පැමිණිලි කර සිටියේය. එවිට එතුමා: හඬක් ඇසෙන තෙක් හෝ වාතයක් දැනෙන තෙක් හෝ හැරී නොයා යුතු යැයි පවසා සිටියහ.
عن عبد الله بن زيد بن عاصم المازني رضي الله عنه قال: (شُكِيَ إلى النبيِّ صلى الله عليه وسلم الرَّجلُ يُخَيَّلُ إِليه أنَّه يَجِد الشَّيء في الصَّلاة، فقال: لا ينصرف حتَّى يَسمعَ صَوتًا، أو يَجِد رِيحًا).
[صحيح] - [متفق عليه]
المزيــد ...
අබ්දුල්ලාහ් ඉබ්නු සෙයිද් ඉබ්නු ආසිම් අල් මසානී (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් වාර්තා කරන ලදී. "c2">“සලාතයේදී යමක් තමන්ට දැනුනු බව අනුමාන කරන මිනිසෙක් ඒ ගැන නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා වෙත පැමිණිලි කර සිටියේය. එවිට එතුමා: හඬක් ඇසෙන තෙක් හෝ වාතයක් දැනෙන තෙක් හෝ හැරී නොයා යුතු යැ”යි පවසා සිටියහ.
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - බුහාරි හා මුස්ලිම් හි වාර්තා වී ඇත.
ඉමාම් නවවි තුමා පවසන පරිදි මෙය ඉස්ලාමයේ පොදු නීති මෙන්ම වැදගත් නීති බොහෝමයක් ගොඩ නැගී ඇති මූල ධර්මවලින් එකකි. සැබැවින්ම මූලධර්මය වනුයේ විශ්වසනීය කරුණක් ඇත්නම් එය එහි නීතිය මතම පදනම්ව පැවතීමයි. සැකයක් හෝ කුතුහලයක් පැමිණි වහාම එම සැකය ශක්තිමත් වුව ද දුර්වල වුව ද සැකය ඉහවහා යන තත්ත්වයට හෝ දැඩි විශ්වාසයේ මට්ටමට නොපැමිණෙන තාක් කල් ඉන් වෙනස් නොවිය යුතුය. ඒ සඳහා සැඟවිය නොහැකි උදාහරණ බොහෝමයක් ඇත. මෙම හදීසයත් ඒ අතරින් එකකි. පිරිසිදු භාවය මත දැඩි විශ්වාසයකින් යුතුව මිනිසෙකු සිටින තාක්කල් පසුව කිලිටිභාවය ඇති වූ බවට ඔහුට සැකයක් ඇති වූයේ නම් මූල ධර්මය වනුයේ ඔහු පිරිසිදු තත්ත්වයේ පසුවන බවය. ඊට පටහැනිව කවරෙකුට කිලිටි තත්ත්වයේ පසුවන බව දැඩි විශ්වාසක් තිබී පසුව පිරිසිදුකම ගැන සැකයක් ඇති වූ විට එහි මූල ධර්මය වනුයේ ඔහු කිලිටි තත්ත්වයේ පසුවන බවය. මෙය ඇඳුමක හෝ ස්ථානයක හෝ ද විය හැක. එහි මූල ධර්මය වනුයේ එහි අපිරිසිදුභාවය පිළිබද දැඩි විශ්වාසයක් නොමැති විටෙක එය පිරිසිදු බවය. ඒ අතරින් සලාතයේදී රකආත් ගණනය සම්බන්ධයෙන් පවතින සැකය ද ඇතුළත් වේ. උදාහරණ වශයෙන් යමෙකු තමන් රකආත් තුනක් ඉටු කළ බවට දැඩි විශ්වාසයක් තිබී පසුව සිව්වැනි රකආතය ගැන සැක ඇති වූයේ නම් එහි මූල ධර්මය වනුයේ ඔහු එය ඉටු නොකළ බවය. එවිට සිව්වැනි රකාආතය ඉටු කළ යුතුව ඇත. තම බිරිය දික්කසාද කිරීම විෂයයෙහි ඇති වන සැකය ද මේ අතරින් තවත් එකකි. එහි මූල ධර්මය වනුයේ විවාහය වලංගුව පවතින බවය. මෙසේ සැඟවිය නොහැකි බොහෝ ගැටලු අතර ද මේ මූලධර්මය ක්රියාත්මක වන්නේය.
අමතර
- නබි වදන: ඔබේ දෙමව්පියන් මත ඔබ දිවුරීම සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔබට තහනම් කර ඇත්තේය.
- නබි වදන: මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ තීන්දු දෙනු ලබන පළමු කරුණ වනුයේ ලේ වැගිරීම විෂයයෙහිය.
- නබි වදන: නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් මිනීවළවල් දෙකක් අසළින් ගමන් ගත්හ. එවිට එතුමාණෝ: සැබැවින්ම මොවුන් දෙදෙනා වේදනා කරනු ලබති. ඔවුන් දෙදෙනා වේදනා කරනු ලබනුයේ මහා පාපයක් වෙනුවෙන් නොවේ. ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයකු වූ කලී, මූත්රා කිරීමෙන් පසු පිරිසිදු නොකළ අයෙකි. අනෙක් තැනැත්තා වූ කලී, කේළාම් කියමින් සැරිසැරූ අයෙකි යැයි පැවසූහ.
- නබි වදන: ඔබ සලාතයට ඇරයුම් කරන මුඅද්දින්ට සවන් දුන් විට ඔහු පවසන දෑම ඔබද පවසන්න.
- නබි වදන: මම නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් සමග ගමනක නිරතව සිටියෙමි. එවිට එතුමාගේ හම් මේස් සපත්තු කුට්ටම ගලවන්නට නැවී අත දිගු කළෙමි. එවිට එතුමා ඒ දෙක අතහරින්න. සැබැවින්ම මම ඒ දෙක පිරිසිදු තත්ත්වයේ තිබියදී පැළඳ ඇත්තෙමි යැයි පවසා පසුව එතුමා ඒ දෙක මත පිරිමැද්දාහ.
- නබි වදන: සැබැවින්ම ෆාතිමා බින්ත් අබී හුබෙයිෂ් (රළියල්ලාහු අන්හා) තුමිය නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගෙන් මෙසේ විමසා සිටි බව වාර්තා කළාය. ‘සැබැවින්ම මම ඔසප් තත්ත්වයට පත් වී, පිරිසිදු තත්ත්වය නොලබමි. එබැවින්ම මම සලාතය අතහරින්නද? යැයි විමසුවාය. එතුමා: ‘එපා, සැබැවින්ම එය දහඩියයි. නමුත් ඔබ ඔසප් තත්ත්වයට පත්වන දිනවල ප්රමාණයට සලාතය අතහැර පසුව ස්නානය කොට සලාතය ඉටු කරන්න යැයි පැවසූහ.
- නබි වදන: “ඔබ අතුරින් කිසිවකු වුළු ගන්නා විට ඔහුගේ නාසය තුළට ජලය ගෙන ගොස් පසු ව නාසය පිරිසිදු කළ යුතුය. ඔබ අතුරින් කිසිවකු (තම අවශ්යතා ඉටු කිරීමෙන් පසු පිරිසිදු කිරීම සඳහා) ගල් භාවිත කරන්නේ ද ඔහු ඔත්තේ සංඛ්යාවක් භාවිත කරත්වා! ඔබ අතරින් කිසිවකු තම නින්දෙන් අවදි වූ විට තම දෙඅත් භාජනයට දැමීමට පෙර සෝදා ගනිත්වා! හේතුව සැබැවින්ම රාත්රියේ තම දෑත් පිහිටියේ කොතැනකදැ?යි ඔබ අතුරින් කිසිවෙකු නොදන්නා බැවිනි.”