Hadis: «Hayvanların yaralanması hederdir, kuyu hederdir, maden hederdir. Rikazda (define) da beşte bir vardır.»

عن أبي هريرة رضي الله عنه مرفوعاً: «العَجْمَاءُ جُبَارٌ، والبئر جُبارٌ، وَالمَعْدِنُ جُبارٌ، وفي الرِّكَازِ الْخُمْسُ».
[صحيح] - [رواه البخاري]

Ebu Hureyre –radıyallahu anh-’tan merfû olarak rivayet edildiğine göre: «Hayvanların yaralanması hederdir, kuyu hederdir, maden hederdir. Rikazda (define) da beşte bir vardır.»
[Sahih Hadis] - [Buhârî rivayet etmiştir]

Şerh

Ebu Hureyre –radıyallahu anh-, Nebi –sallallahu aleyhi ve sellem-’den telef olan bir malın, hayvanın yaptığı bir şeyle alakalı eksiklik ya da kuyuya veyahut madene girmesiyle tazminiyle alakalı hükümden haber veriyor. Nebi –sallallahu aleyhi ve sellem- hayvanın fiili ile meydana gelen telefin ya da eksikliğin (zararın) hiç kimseye bir tazminat yükümlülüğü olmayacağını açıklıyor. Aynı şekilde bir adamın kuyuya girip ölmesi ya da ona zarar gelmesi sebebiyle bir tazminat yükümlülüğünün olmadığını beyan ediyor. Çünkü hayvana, kuyuya ve madene tazminatın yükümlülüğü verilemez. Eğer bir eksiklik ve bilerek yapma durumu yoksa bunların sahiplerine de tazminat yüklenemez. Sonra kim az olsun ya da çok olsun bir define bulduysa onun üzerine beşte birini vermesi gerekir. Çünkü o bu defineyi meşakkat ve yorulmadan elde etmiştir ve kalanı da onundur.