عن جابر بن عبد الله رضي الله عنهما قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : الفجر فَجْرَانِ: فأما الفَجْر الذي يكون كَذَنَبِ السِّرْحَانِ فلا تَحِلُّ الصلاة فيه ولا يٌحْرِّم الطعام، وأما الذي يذهب مُسْتَطِيلًا فِي الأُفُق فإنه يُحِلُّ الصلاة، ويُحْرِّم الطعام.
[صحيح] - [رواه الحاكم]
المزيــد ...
Câbir b. Abdullah -radıyallahu anhumâ'dan- rivayet edildiğine göre:dedi ki:Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:''İki çeşit fecir vardır. Kurt kuyruğu gibi olan fecir ki o vakit namaz kılmak caiz değildir.Yemek yemekte haram değildir.Ufukta uzunlamasına yayılan fecre gelince işte sabah namazı o vakitte kılınır, sahur yemeği de o vakitte haram olur”.
[Sahih Hadis] - [Hâkim rivayet etmiştir]
Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- fecri hüküm açısından iki kısma ayırmıştır. Fecru'l-Evvel (Birinci Fecir): Buna Fecru'l-Kâzib (yalancı fecir) denir. Gökyüzünde direk gibi yükselir. O kurt kuyruğu gibidir. Çünkü kuyruğu yüksek olarak uzar. Ufkun en yükseğine doğru uzamasıyla kurt kuyruğuna benzer. Sonra gider (kaybolur) ve onun peşinden karanlık gelir. Bu fecirde namaz kılmak caiz değildir. Yani sabah namazı kılınmaz (çünkü sabah namazının vaktinin girişini belirleyen ve haber veren bu fecir değildir) Ancak oruç tutacak kimse için bu vakitte yeme ve içme helaldir. Yani kim geceden oruca niyet ettiyse o bu vakitte yer ve içer. Çünkü bu fecir, oruçlunun yemeden ve içmeden uzak durduğu ve sabah namazını kılmanın helal olduğu hakiki fecr değildir. Fecru's-Sânî:İkinci fecir: Buna Fecru's-Sâdık (Doğru fecir) denir.Bu fecir uzunlamasına ufka yayılan fecirdir.Ufukta kuzeyden güneye doğru uzayan bir çizgidir. Ondan sonra karanlık yoktur. Bilakis aydınlığı ufukta yayılana kadar yavaş yavaş artar. Bu fecir, sabah namazını kılmanın helal olduğu,oruç tutacak için de yeme ve içmenin haram olduğu (yani sona erdiği ve orucun başladığı) fecirdir. İki fecir arasındaki fark, zamana göre değişir. Bazen vakit uzar, bazende kısalır.Yalancı fecir bazen görünmez.İki fecir arasındaki farklar özetle şunlardır:Fecri Sâdık kuzeyden güneye doğru uzanır, Fecri Kâzib tam tersinedir.İkincisi:Fecri Sâdıktan sonra karanlık yoktur. Fecri Kâzibin peşinden ise karanlık gelir. Üçüncüsü: Fecri Sadığın aydınlığı ufukla birleşir, kâzibin nuru ayrı olur. Bu üç fark kevni kader açısından olan farklardır. Fakat şer-i ameli farklara gelince Fecri kâzibte namaz kılmak yani sabah namazını kılmak caiz değildir.Kimde oruç tutmaya niyet ettiyse onun için yemek ve içmek helaldir.Fecr-i Sâdıkta ise durum bunun tam tersidir. Namaz kılmak helaldir, yani sabah namazını kılmak. Oruç tutan için yemek ve içmek haramdır.